Maktab o’quv ishlari bo’yicha direktor o’rinbosari: Ganjayeva Z

Sana _______________ 201__-yil 11-sinf. Davlat va huquq asoslari. __ dars

Mavzu: Jinoyat protsessual qonunchilikda aniqlanishi lozim bo‘lgan holatlar.

Darsning maqsadlari:

1.Ta’limiy maqsad: O’quvchilarga sud organlari faoliyatini tashkil etish haqida ma’lumot berish.

2.Tarbiyaviy maqsad: O’quvchilarni Vatanga, fanga muhabbat ruhida tarbiyalash.

3.Rivojlantiruvchi maqsad: O’quvchilarni mustaqil fikrlashga o’rgatish.

Dars turi: Aralash.

Darsda qo’llaniladigan metodlar: Savol – javob metodi.

Darsda foydalaniladigan jihozlar: Rasm, darslik, bo’r.

№	Dars taqsimoti	Daqiqa
1	Darsni tashkil qilish jarayoni	2 daqiqa
2	O’tilgan va uyga berilgan mavzuni so’rash, takrorlash jarayoni	10 daqiqa
3	Yangi mavzu mazmunini tushuntirish jarayoni	20 daqiqa
4	Yangi mavzuni mustahkamlash, amaliy va mustaqil ishlar bajarish jarayoni	8 daqiqa
5	Darsga yakun yasash, baholash metodlari	3 daqiqa
6	Uyga vazifa berish	2 daqiqa
	Jami:	45 daqiqa

D A R S N I N G B O R I S H I:

I bosqich: Darsni tashkil qilish jarayoni:

a)O’quvchilar bilan salomlashish.

b)Sinf xonasining darsga tayyorligini kuzatish.

s)O’quvchilar davomatini aniqlash.

II bosqich: O’tilgan va uyga berilgan mavzuni so’rash, takrorlash jarayoni:

Uyga berilgan vazifa savol – javob orqali aniqlanadi:

1.O‘zbekiston Respublikasi va Qoraqalpog‘iston Respublikasi sud tizimini qaysi sudlar tashkil etadi?

2.Sud tizimi tushunchasiga ta’rif bering.

3.Sud davlat hokimiyat organlari tizimida qanday rolni bajaradi?

III bosqich: Yangi mavzu mazmunini tushuntirish jarayoni:

O‘zbekiston Respublikasining Konstitutsiyasida barcha uchun majburiy bo‘lgan shunday qoida mustahkamlab qo‘yilgan: faqat sud shaxsni jinoyat sodir etganlikda aybdor deb topishi va qonunga muvofiq jazo chorasini belgilashi mumkin (19-modda).

Bunda jinoyat sodir etganlikda ayblanayotgan har bir odam himoya uchun barcha vositalar ta’minlab beriladigan sudda ishi qonuniy tartibda, oshkora ko‘rib chiqilib, jinoyati aniqlanmaguniga qadar aybdor hisoblanmaydi (O‘zbekiston Respublikasining Konstitutsiyasi, 26-modda). Bunday javobgarlikni aniqlash tartibi aybsizlik prezumpsiyasi deb ataladi.

Asosiy qonun belgilaydi:

Jinoyat sodir etganlikda ayblanayotgan har bir shaxsning ishi sudda qonuniy tartibda, oshkora kо‘rib chiqilib, uning aybi aniqlanmaguncha u aybdor hisoblanmaydi. Sudda ayblanayotgan shaxsga o‘zini himoya qilish uchun barcha sharoitlar ta’minlab beriladi. (26-modda).

O‘zbekiston Respublikasi sudyalari mustaqil va ularning shaxsi daxlsizdir, ya’ni sudyalar va xalq maslahatchilari sud ishini faqat qonun asosi­da va ularga nisbatan har qanday tashqi ta’sirni istisno qiluvchi sharoitda muhokama qiladilar. Davlat idoralari xodimlari, istalgan maqomdagi mansabdor shaxslar va fuqarolar konkret ishlarni qanday hal etish to‘g‘risida sudga ko‘rsatma berishga haqli emasdirlar. Daxlsizlik prinsipi sudyaning ruxsatisiz uning xiz­mat xonasiga, uyiga kirishga, xat-xabarlariga ko‘z yugurtirishga, narsalari va hujjatlarini ko‘zdan kechirishga haqli emaslikni anglatadi.

IV bosqich: Yangi mavzuni mustahkamlash, amaliy va mustaqil ishlar bajarish jarayoni:

Yangi mavzu savol – javob orqali mustahkamlanadi:

1.Odil sudlovni amalga oshirish borasida qonun tomonidan havola etiladigan asosiy talablarni ayting.

2.Konstitutsiyaviy sudning asosiy vazifasini aytib bering.

3.Kim shahar yoki tuman, harbiy sud, Konstitutsiyaviy sud sudyasi bo‘lishi mum­kin?

V bosqich: Darsga yakun yasash, baholash metodlari:

Dars yakunlanadi va darsda faol qatnashgan o’quvchilar bilimi besh ballik tizimda baholanadi.

VI bosqich: Uyga vazifa berish:

Uyga vazifa o’tilgan mavzuni o’qib, mazmunini so’zlab berish topshiriladi.