Мактабгача ёш даврида психик ривожланиш хусусиятлари

М.И.Лисина бошчилигидаги экспериментал тaдқиқотлар шуни кўрсатдики

1 2 3 4 5 6 7

Bog'liq
Мактабгача ёш даврида психик ...

М.И.Лисина бошчилигидаги экспериментал тaдқиқотлар шуни кўрсатдики,
инсон эҳтиёжининг дастлабки етти йили давомида болалар ва катталар ўpтасидаги мулоқотнинг бир неча шакли кетма-кет пайдо бўлади ҳамда бир-бирининг ўрнини алмаштиради.
Мулоқот шаклларининг асосийлари қуйидагилардир:
бевосита эмоционал мулоқот, бирор бир иш юзасидан вужудга келувчи мулоқот (ишчан мулоқот),
айни пайтдаги вазиятга боғлиқ бўлмаган ва билишга йуналтирилган мулоқотбилиш мулоқот),
одам билан боғлиқ масалалар юзасидан бўладиган мулоқот (шахсий мулоқот).
Дастлаб, бевосита- эмоционал мулоқот пайдо бўлади.
Мулоқотнинг бу шакли асосида боланинг унга нисбатан диққат эътиборли ва меҳрибон бўлишларига эҳтиёж ҳис этиши ётади.
Кейинчалик мулоқотдаги ташаббусни бола ўз қўлига олади.

Оила болани ўраб турган ижтимоий муҳитнинг энг муҳим бўғинидир.
Унинг бола шахси шаклланишига кўрсатадиган таьсири бениҳоят каттадир,
Боланинг мустақиллиги нисбий бўлиб, у кўп жиҳатдан катталар қарамоғи ва ёрдамига муҳтож бўлади.
Ота-онанинг фикри ва муносабати бу даврда шунчалик кaттa ундовчи кучга эга бўладики, у хулқ-атворнинг регулятори ва психик ривожланишининг стимулятори бўлиб хизмат қилади.

Oта оналар болалар хулқ- атворини бошқаришда қандай усуллардан фойдаланишларига кўра ўртадаги муносабатлар кўпинча
"демократик" ва "авторитар" назорат қилувчи кабиларга ажратилади.
Болаларга оилавий таъсир этишнинг "демократик" шакли учун қуйидагилар хос:
болага кўп нарсага рухсат берилади, бола билан кўп алоқа қилинади, унда ишонч ва ҳурмат билан муносабатда бўлинади,
ота-оналар бўлар-бўлмас таъқибларини қўймасликка ҳаракат қиладилар, бунинг ўрнига улар болаларгаоиладаги тартиб қоидаларни тушунтиришга интиладилар.

Download 0.58 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:

1 2 3 4 5 6 7