o’tkazish va hokozo, ko’nikmalar mashq natijasida yuzaga
keladi.
Inson tomonidan egallangan ko’nikma va malakalr yangi
ko’nikmalarni shakllantirishga ta’sir ko’rsatadigan
qonuniyatlar:
•
Ko’nikmaning hosil bo’lishining notekis jarayoni. Bu mashqlarning egri grafigida
namoyon bo’ladi. Yuqorida keltirilgan rasmda buni ko’rish mumkin.
•
Ko’nikmalarning ko’chishi. Ijobiy ko’nikmalarning yangilarini shakllanishiga ta’sir
ko’chish deyiladi. Ko’nikmalarning yangilarini shakllanishiga ta’sir esa interferensiya
deb ataladi, bunda eski ko’nikma yangisining shakllanishiga xalaqit beradi.
•
Ko’nikmani progessiv va regrissiv–ko’nikma uzoq va tarbiya miqdorida xizmat qilishi
uchun undan foydalanish lozim. Aks holda deavtomatlashtirish yuzaga kelib, zarur
harakatlar o’z tezligi, yangilig, aniqligi va avtomatlashtirilgan harakatlarni ta’minlovchi
xususiyatlarini yo’qotadi.
O’qitishing ikkita usuli mavjud. Biri an’naviy o’qitish usuli-
bunda o’qituvchi muammoni belgilaydi, vazifalarni
aniqlanadi va muammoni yechib beradi. O’quvchi esa
masalani yechish yo’llarini eslab qoladi va uni yechishni
mashq qiladi. Bunda o’quvchilarda reproduktiv tafakkur
shakllanadi.
•
O’qitishing ikkita usuli mavjud. Biri an’naviy o’qitish usuli- bunda
o’qituvchi muammoni belgilaydi, vazifalarni aniqlanadi va muammoni yechib beradi.
O’quvchi esa masalani yechish yo’llarini eslab qoladi va uni yechishni mashq qiladi.
Bunda o’quvchilarda reproduktiv tafakkur shakllanadi.
•
Rivojlantiruvchi ta’lim o’qitishning muammoli usulida o’qituvi o’quvchilarning bilish
jarayonlarini boshqaradi, uni tashkil etadi va nazorat qiladi. O’quvchi esa muammoni
tushunadi.
•
Uni yechish yo’llarini qidiradi va uni yechadi. Bunday hollarda o’quvchi tafakurining
maxsuldorligi oshadi va uning mustaqililigi rivojlanadi.
Do'stlaringiz bilan baham: |