Ma’nan eskirgan avtomobillar o’rniga zamonaviy avtomobillarni tanlash

Postlarda bajariladigan ishlar
Tashxislash		4,0
Ajratish-yig’ish va sozlash		4,0
Tunukasozlik-payvandlash		4,5
Bo’yoqchilik		4,0
Jami
Ustaxona va bo’limlarda bajariladigan ishlar
Dvigatel		4,0
Agregat		4,0
Chilangarlik		3,5
Mexanika		3,5
Elektr jihozlar		3,5
Akkumulyatorlar		3,5
Ta’minlash tizimi		3,5
Shinomontaj		4,0
Vulkanizatsiya		4,0
Temirchi-ressora		5,0
Misgarlik		3,5
Payvandlash		4,5
Tunukasozlik		4,5
G’iloflash		3,5
Jami
Hammasi

1.3.4.Texnologik jihozlarni tanlash.
Texnologik jihozlarga harakat vositalariga TXК, JT va diagnostikalash bo’yicha ishlarni bajarish uchun zarur bo’lgan stasionar, ko’chma va tashiladigan stendlar, dastgohlar, asbob va moslamalar, ishlab chiqarish inventarlari (verstag, stellaj, shkaf, stollar) kiradi.
Agar jihozlar har doim foydalaniladigan yoki butun ish smenasi davomida yuklatilgan bo’lsa, ularning soni guruh bo’yicha yoki ma’lum guruhdagi jihozlar: dastgohlik, montaj-demontaj, ko’tarish-qarash yoki maxsus ish turi bo’yicha odam*soatlarda berilgan ishlar hajmidan kelib chiqib aniqlanadi.
Кo’p hollarda ATК dagi TXК, JT, diagnostikalash zonalari postlarida, ishlab chiqarish ustaxonalarida ishlarni bajarish uchun texnologik jarayon bo’yicha zarur bo’lgan jihozlar soni ish smenasi davomida to’la yuklanmaganligi va davriy ravishda foydalanilmaganligi sababli ular yordamida bajariladigan ishlar texnologik zaruratga mos holda qabul qilinadi.
Ishlab chiqarish ustaxonalaridagi jihozlarning soni va xilma-xilligi ATК va avtomobillarga markazlashgan usulda TXК bazalari uchun mazkur korxonada avtomobillarga TXК va JT turlarinihisobga olgan holda, texnologik jihozlar va maxsus asboblar tabeli bo’yicha, hamda maksimal yuklangan smenada ishlovchi ishchilar sonidan kelib chiqib tanlanadi.
Tanlangan texnologik jihozlar ro’yxati jadvalga kiritiladi.
Dastlab butun zona yoki bo’lim uchun umumiy bo’lgan jihozlar, kran-balka, konveyer keyin asosiy texnologik jihozlar nazorat chuquri, ko’targichlar, diagnostika stendlari, yuvish qurilmalari, ulardan keyin ko’chma jihozlar, asboblar, ishlab chiqarish inventari yoziladi.
Oqim usulida TXК tashkil qilingan zonalardashu bilan birga diagnostika bo’limi va liniyalarida qoidaga ko’ra butun zona uzunligidagi to’g’ri o’tuvchi nazorat chuqurlari bilan ta’minlanadi.
Oqim usuli tashkil qilinmagan TXК va JT zonalarida har xil turdagi va maqsaddagi ko’targichlar o’rnatish maqsadga muvofiq bo’ladi. Bundan tashqari JT zonalarida hech qanday jihozlarsiz tekis poldagi postlar ham bo’lishi kerak. Tajribalar shuni ko’rsatadiki, universal postlar va dvigatellarni ta’mirlash postlarini nazorat chuqurida, transmissiya agregatlarini, tormoz va rul boshqarmasini, osma va ko’priklarni ta’mirlash postlarini ko’targichlar bilan jihozlash yuqori samara berar ekan. Tormozlarni, avtomobil oldingi g’ildiraklari o’rnatilish burchagini nazorat qilish va sozlash uchun mo’ljallangan maxsus postlarni tegishli diagnostika jihozlaribilan jihozlash maqsadga muvofiq bo’ladi.
1.3.5.Ishlab chiqarish maydonlarini hisoblash.
Ishlab chiqarish binolarining maydoni quyidagi usullarda aniqlanishi mumkin:
-analitik (taxminiy) – bitta avtomobil, birlik jihoz yoki bir ishchiga to’g’ri keluvchi solishtirma maydon bo’yicha;
-grafik (nisbatan aniq) - qabul qilingan masshtabda postlar (oqim liniyasi) va harakat vositalari kategoriyasi hamda avtomobillar, jihozlar va bino elementlari orasidagi barcha me’yoriy masofalarni e’tiborga olgan holda tanlangan texnologik jihozlar rejede chizib chiqiladi;
-grafo-analitik (aralash usul) rejalashtirilgan echimlari va analitik hisoblar.
Istalgan TXК zonasi, diagnostika yoki JT ustaxonalarining m² lardagi taxminiy maydoni:

Bu erda – avtomobilning rejada egallagan maydoni, m²; – jihozlarning rejada egallagan umumiy maydoni, m²; R- tegishli zonaning hisoblab topilgan postlar soni; - ishlab chiqarish qanday maqsad uchun mo’ljallanganligini hisobga oluvchi postlar va jihozlarni joylashtirishning zichlik koeffisienti. - qiymati jadvaldan olinadi.
Jihozlar ro’yxatida stolga qo’yiladigan, devorga osiladigan, ko’chma jihoz va uskunalar bo’lsa,ularning rejadagi o’lchami hisobga olinmaydi. Agar jihoz o’lchami unga o’rnatiladigan avtomobil maydonidan kichik bo’lsa, uning ham maydoni inobatga olinmaydi. Masalan, ko’targichning o’lchami.
TXК zonalari, diagnostika ustaxonalarida ishlab chiqarish oqim usulda tashkil qilingan bo’lsa uning maydoni:

Bu erda –zona (ustaxona) uzunligi, m; – zona kengligi, m.

Bu erda - liniyaning ish uzunligi, m; m - avtomobildan tashqi darvozagacha masofa

+a(P-1)=

Bu erda – avtomobilning gabarit uzunligi, m; R- tegishli zonadagi postlar soni; a=1,2÷2 m oqimda turgan avtomobillar orasidagi masofa.

Rasmda xizmat ko’rsatish zonasi uzunligini aniqlash uchun oqim liniyasining rejasi ko’rsatilgan.
Ustaxonalar maydoni:
;
Ustaxonaga avtomobilning kirishi kerak bo’lganda (payvandlash, bo’yoqchilik, kuzov, shinamontaj) jihozlar egallagan maydoniga avtomobilning rejada egallaydigan maydoni ham qo’shiladi:

Ustaxona maydonini ustaxonada ishlaydigan ishlab chiqarish ishchilari soniga nisbatan olib hisoblaganda:
;
Bu erda – ustaxonadagi tegishlicha birinchi va navbatdagi ishchiga to’g’i keluvchi solishtirma maydon, m²; – mazkur ustaxonada bir vaqtda ishlaydigan texnologik ishchilar soni.

Ish turi	Jihozlar egallagan maydon, m^2	Zichlik koeffitsiyenti	Ustaxona maydoni, m^2	Qabul qilindi, m^2