Manbadan olinuvchi ma’lumotlarning aniq nusxalanishi; Ma’lumotlarni tahrirlash imkoniyati

Reja:
Kirish

1. 
   Manbadan olinuvchi ma’lumotlarning aniq nusxalanishi;
   
2. 
   Ma’lumotlarni tahrirlash imkoniyati;
   
3. 
   Ma’lumotlarni izlash va tahlil qilish imkoniyati;
   

Xulosa
Foydalanilgan adabiyotlar


Kirish
Tarixiy informatikaning eng rivojlangan yo’nalishlaridan biri berilganlar bazalarini yaratishdir. Haqiqatdan ham ixtiyoriy tarixiy tadqiqot tarixiy manbalardan olinadigan ma’lumotlarga asoslanadi va har bir tadqiqotchining o’z shaxsiy ma’lumotlar arxivi mavjud bo’ladi.Tabiiyki, kompyuter ushbu materiallarni ma’lumotlar bazasi ko’rinishida sistemalshtirib, ularning ko’p jihatdan qulay bo’lgan elektron variantini yaratish imkonini beradi.Bundan tashqari berilganlar bazasi tarixchilarga bir xil manba ustida mustaqil takror ishlab vaqtdan yutqazish holatlaridan ozod etadi. Berilganlar bazasi yaratuvchisi tomonidan sistemalashtirilgan va tahlil qilingan material, axborot qidirish tizimini engillashtirib, butun diqqatni qo’yilgan masala echimiga jalb etish imkoniyatini beradi. Ammo klassik berilganlar bazasi bilan tarixiy berilaganlar bazasi orasida farq bo’lib, berilganlar bazasi va tarixiy manba maqsadlari mos tushmaydi: BB ma’lumotlar to’g’risidagi axborotlarni dinamik aks ettiradi; tarixiy manba ma’lumotlarni to’liq holda saqlaydi;Umuman olganda BB texnologiyasi informatika fani rivojining mustaqil tarmog’i sifatida XX asr 60- yillarida paydo bo’ldi. Xuddi shu davrda unung nazariy apparati va dasturiy ta’minot ishlab chiqila boshlandi. BB termini birinchi marta 1962 yilda paydo bo’lib, bu davr ichda uning mazmuni bir muncha o’zgarishlarga uchradi: berilganlar bazasi deganda inson faoliyati ma’lum sohasida optimal darajada foydalanishga imkon beruvchi ma’lumotlarning o’zaro bog’liq majmuasini tushunamiz. Rossiyada BB ustida ishlar g’arbga nisbatan ancha kech chet el tajribalaridan kelib chiqib boshlandi.Tarixiy manbalarning kompyuterli, elektron versiyalari to’g’risidagi nashrlar 1980 yillarda paydo bo’ldi. Tarixiy manbalar asosidagi birinchi zamonaviy berilaganlar bazalarining paydo bo’lishi personal kompyuterlarning keng tarqalishi bilan bog’liqdir.Bu sohada o’z hissasini qo’shgan dargohlardan biri Moskva Davlat uneversiteti tarixiy informatika laboratoriyasi hisoblamadi.Ushbu lboratoriyaning Internet saytida T.Izmestyeva va Yu. Valetov tomonidan ishlab chiqilgan berilganlar bazalari e’lon qilingan.Berilganlar bazalarini yaratish axborotlarni markazlashlashtirilgan holda saqlash va ommaviy foydalanishning dasturiy, tashkiliy va texnik vositalarni o’z ichiga oluvchi masalalarni echilishini talab etadi. Bunda yig’ilgan axborotlarni saralash va strukturalash zarurdir.Berilganlar bazasi tarixiy manba informatsion modelini tashkil etishi yoki baza oldiga qo’yilgan masala modelidan iborat bo’lishi kerak.Ko’pgina berilganlar bazalari konkret tarixiy tadqiqotlar jarayonida yaratiladi. Bunday BB lar muammoga yo’naltirilgan berilganlar bazalari deb ataladi.Tarixiy manbalar ma’lumotlarini caqlashga qaratilgan BB larning maqsadi tarixiy ma’lumotlarni himoya qilish va ularni keng tadqiqotchilar ommasiga taqdim etishdan iborat.
Tarixy berilganlar bazasi yaratilishiga qo’yiladigan asosiy talablarga quyidagilarni kiritish mumkin: