Manbashunoslik

2.3 .2 . «Syan Xan shu»
“ Syan Xan sh u ” ( “Awalgi Xan sulolasining tarixi” ) yirik tarixchi 
olim Byan G u ( 3 9 - 9 2 ) asaridir. Tarixchi Anlin (Shensi viloyati) shahrida 
G ‘arbiy Xan sulolasi (miloddan awalgi 206 — milodning 220-y.) xizmatida 
turgan yirik m ansabdor va tarixshunos oilasida tug'ilgan, 47—55-yillari 
Loyanda oliy t a ’lim olgan, 58—82-yillari o 'z asarini yozgan.
“ Syan Xan s h u ” ning 95-bobida O 'zbekiston (ayniqsa, kangli, yuechji 
va usunlar haqida) va Sharqiy Turkistonning qadimiy tarixi, xalqi va 
uning hayoti haqida k o'p m uhim m a ’lumotlarni uchratamiz.
“ Syan Xan s h u ” 1962-yili Pekinda 12 jildda nashr qilingan. Inglizcha 
tarjimasi (G .D u b s, Baltimor, 1938—1944) ham bor.
137

---

2.3.3. «Xou Xan shu»
“Xou Xan sh u ” ( “ Keyingi Xan sulolasi tarixi”) tarixchi Fan Xua 
(398—445) asari. Olim aw algi Xan sulolasi (25—220)ga xizmat qilgan. 
Kichik davlat lavozimida turgan va 424-yili viloyat hokimligiga ko'tarilgan. 
Davlatga qarshi isyonda qatnashganlikda ayblanib qatl etilgan.
“Xou Xan sh u ” Xitoyning awalgi Xan sulolasi davridagi tarixni o ‘z 
ichiga olgan katta asar (130 bobdan iborat). U nda 0 ‘zbekiston, Sharqiy 
Turkiston va J ung‘oriyaning 25—221 -yillar orasidagi tarixi haqida diqqatga 
sazovor m a 'lu m o tla r bor.
2.3.4. «Bey shu»
“ Bey sh u ” ( “ Shimoliy sulolalar tarixi”) 100 bobli asar bo'lib, T an 
sulolasi (6 1 8 —907) d a v r id a yash a g an yirik ta rix c h i Li Y a n - s h o u
(taxm.595—678) qalamiga mansub. U nda Shimoliy Xitoyda Vey (386— 
535), Si (550—577), C hjou (557—581) sulolasi hukmronligi, ya'ni 386— 
581 -yillar tarixi bayon etilgan.
Asarda 0 ‘zbekiston, xususan Xorazm ham da Sharqiy Turkiston haqida 
qimmatli ma'Iumotlarni uchratamiz.
“ Bey shunning m atni 1958-yili Shanxayda chop etilgan.