Mantiqiy qonunlar

1.Mantiqiy qonuniyatlar va fikrlash shakllari.
Mantiqiy qonunlar - insonning tafakkuriga, fikr yuritish jarayoniga xos boʻlgan qonunlar. Mantiyey qonun tushunchasi fikrlar orasidagi zaruriy bogʻlanishni anglatadi. Mantiqiy qonunlar faqat tafakkurda amal qiladi va fikrning toʻgʻri tuzilishini, uning aniq, izchil, ziddiyatsiz asoslangan boʻlishini taʼminlaydi. Tafakkur qonunlari obyektiv voqelikning inson miyasida uzoq vaqt davomida aks etishi natijasida vujudga kelgan, ularda insonning ijtimoiy ishlab chiqarish faoliyatining koʻp asrlik tajribasi qayd etilgan. Mantiqiy qonunlar mantiq ilmida oʻrganiladi. Mantiqiy qonunlar, asosan, toʻrtta: ayniyat qonuni, ziddiyat qonuni (baʼzi adabiyotlarda ziddiyatsizlik qonuni deb ataladi), uchinchisi istisno qonuni, yetarli asos qonuni. Ulardan dastlabki uchtasini Aristotel birinchi boʻlib taʼriflab bergan. Turtinchisini V. Leybnits kashf etgan. Mantiqiy qonunlarga amal qilish voqelikni bilishning muhim shartlaridan biri boʻlib, toʻgʻri xulosa chiqarishga yordam beradi.
Fikrlashning 3 asosiy shakli - tushuncha, hukm, xulosa. Tushunmasdan haqiqat haqidagi bilimlarni muvaffaqiyatli assimilyatsiya qilinmaydi, voqelikni chuqur bilish bo'lmaydi. Tushunish jarayoniga insonning o'tgan tajribasi, bu taassurotlarning boyligi katta ta'sir ko'rsatadi.Fikrlash jarayonlari shaklda amalga oshiriladi hukmlar. Kontseptsiyaning mohiyati hukmlarda ochiladi. Hukmning shakllanishi voqelik ob'ektlari va hodisalari o'rtasidagi bog'liqlik va munosabatlarni ochib berishni, ya'ni kontseptsiyaning mohiyatini ochishni anglatadi. Hukmning to'g'riligini tekshirishda katta ahamiyatga ega xulosalar. Xulosa - bu turli xil hukmlarni taqqoslash va tahlil qilish va shu asosda yangi umumiy yoki maxsus xulosalar chiqarish. Xulosalar induktiv va deduktiv. Induktiv fikrlash(induksiya) muayyan faktlar, holatlar, hodisalarni ko'rib chiqish asosida umumiy qonunlar, qoidalar, qoidalarni o'rnatishni o'z ichiga oladi.Fikrlashning deduktiv usuli(ajratish) umumiy qonunlar va qoidalarni bilish asosida individual, alohida hodisalar, faktlarni oshkor qilishni o'z ichiga oladi.
2.Jaxon dinlari haqida umumiy ma’lumot bering.