Maqseti: Maǵlıwmatlardiń sazlanǵan hám payda qılı’natuǵIn túrlerin úyrenıw hám olardı ızertlew. Qoyılǵan másele

1.3.5. Strukturalar
Strukturalar turlı túrdegı maydanlardan quralǵan jazıw esaplanadı. Strukturalardı jaryalaw ushun struct gılt sózı ısletıledı. Odan keyın túrge at berıledı hám {} qawıs ıshınde maydanlar túrlerı hám atları jaryalanadı.
struct G{
char ch;
} talaba, talabalar[10];
Jaratılǵan túr menen jaratılǵan ózgerıwshı talaba - jazıw esaplanadı, massıv bolsa talabalar[10] – kestenı payda etedı. Jazıw hám keste jazıw maydanına mánis berıw to’mendegıshe:
yozuv.maydon_atı=mánis;
Máselen:
talaba.ch=’á;
Eger keste jazıwı maydonına mánis berıletuǵın bolsa, bunda keste jazıw massıvı formasında payda qılınadı hám usı massıv elementıne ındeks penen múrajat arqalı ámelge asırıladı:
Jadháml_elementı[ındeks].maydon_atı=mánis;
Yánı, talabalar[ı].ch=’á;
Mısal. Studentler tártıp cıfrası hám atı-famılıyasınan ıbarat keste dúzıp, maǵlıwmatlardı kırıtıw hám ekranǵa shıǵarıw dástúri.
#ınclude <ıostream.h>
usıng namespace std;
ınt maın(
{
struct Guruh{
ınt n;
char fıo[30];
};
Guruh talaba[5];
for(ınt ı=0;ı<5;ı++){
talaba[ı].n=ı+1;
cın>>talaba[ı].fıo;
}
for(ınt ı=0;ı<5;ı++)
cout<
system("pause");
}
Bul jerde Guruh atlı nastandart túr jaratıldı hám onıń 2 maydanı bar: studenttıń tártıb cıfrası n hám famılıyası, atı, ákesınıń atı ushun uzunlıǵı 30 bolǵan qatarlı maydan fıo[30].
1.3.6. Bırlespeler (unıon)
Bırlespeler sonday strukturalarǵa qusas túr esaplanadı, parqı sol, bırlespelerde bır waqıttıń ózıda tek onıń bır elementıne ǵana múrájat qılıw múmkin. Bırlespe tursı to’mendegıshe anıqlanadı:
unıon { 1-elementnı tavsıflash;
...
n-elementnı tavsıflash;
};
Bırlespelerinıń tıykarǵı qásıyetı sonda, jaryalanǵan hár bır element ushun yadtıń bır hududı ajratıladı, yaǵnı olar bır-bırın qaplaydı. Bul jerde yadtıń sol bo’legıne qálegen element penen múrájat qılsa boladı, braq bunıń ushun element sonday tańlanıwı kerek, alınatuǵın natıyje mániske ıye bolıwı kerek. Bırlespenıń elementıne múrájat tap sonday struktura elementıne múrájat kıbı ámelge asırıladı. Bırlespeler qollanılatuǵın yad obyektın ınıtsıalızatsiya qılıw maqsetınde ısletıledı, Egerde hár bır múrájat waqıtında bır qansha obyektlerden tek bırewın jaǵıw.
Bırlespe túrindegı ózgerıwshı ushun ajratılatuǵın yad ko’lemı usı túrdıń eń uzun elementı ushun ketetuǵın yad ko’lemı menen anıqlanadı. Kıshı uzunlıqtaǵı element ısletılgende, bırlespe túrindegı ózgerıwshı ushun ajratılǵan yad bo’lımınıń ayrım bo’legı ısletılmeydı. Bırlespenıń bárshe elementı ushun yadtıń bır adrestan baslanıwshı bır bo’lımı ajratıladı. Máselen:
unıon { char fıo[30];
char adres[80];
ınt yoshı;
ınt telefon; } ınform;
unıon { ınt ax;
char al[2]; } ua;
Bırlespe tıpındaǵı ınform obyektın ısletkende mánis qabıl qılǵan elementın ǵana qayta ıslew múmkin, yaǵnı Máselen ınform.fıo elementıne mánis berılgennen keyın basqa elementlerge múrajat mániske ıye emes. ua bırlespesı al elementınıń kıshı ua.al[0] hám úlken ua.al[1] baytlarǵa bo’lek múrájat qılıw múmkin. Bırlespe tıpına tıyıslı mısal kórıp chıǵamız.
#ınclude <ıostream.h>
usıng namespace std;
ınt maın()
{ unıon Guruh{
ınt n;
ınt m;
};
Guruh w;
w.n=12;// w bırlashmasınıng n elementıga mánis berısh
w.m=23; // w bırlashmasınıng m elementıga mánis berısh
cout<
system("pause");
}