* мақсадларни танлашдаги мустақиллик 1991 йилда В. Грилли фанга Марказий банкнинг сиёсий мустақиллиги тушунчасини киритди. Унинг фикрига кўра, Марказий банкнинг сиёсий мустақиллиги – бу Марказий банк раҳбариятини тайинлаш жараёнини ҳукуматдан мустақиллигидир. Аммо ҳозирги даврда Марказий банкнинг сиёсий мустақиллиги нафақат Марказий банк раҳбариятини тайинлаш жараёнидаги мустақилликни, балки пул-кредит сиёсатини амалга оширишдаги мустақилликни ҳам ўз ичига олади.
Марказий банкнинг сиёсий мустақиллиги
Кўпчилик иқтисодчи олимлар – (Маскиандаро, Табеллини, Цукерман, Эйффингер, Шеннаев ва бошқ.) томонидан Кўпчилик иқтисодчи олимлар – (Маскиандаро, Табеллини, Цукерман, Эйффингер, Шеннаев ва бошқ.) томонидан Марказий банкнинг иқтисодий мустақиллигини мавжудлиги эътироф этилган. Марказий банкнинг иқтисодий мустақиллиги – бу Марказий банкнинг ўз ихтиёридаги маблағлар ва инструментлардан фойдаланишда ҳукуматдан ва давлат бошқарув органларидан мустақиллигидир.
Марказий банкнинг иқтисодий мустақиллиги
- Цукерман индекси;
- GMT (Грилли, Маскиандаро ва Табеллинилар томонидан асос солинган) индекси;
- Эйффингер-Шалинг индекси;
Цукерман индекси Цукерман индекси мустақилликни тавсифловчи 4 та гуруҳга бўлинган 16 та кўрсаткичларни ўзида мужассамлаштиради. - Кадрлар сиёсатини мустақиллиги
- Пул-кредит сиёсатини ишлаб чиқиш
- Унинг мақсадлари ва давлат бюджетини молиялаштиришни чегаралаш.
Ҳар бир 16 та кўрсаткич 0 дан 1 гача белгиланиши мумкин. GMT индекси GMT индекси 2 қисмдан иборат бўлиб, МБнинг сиёсий ва иқтисодий мустақиллилигини белгилайди. Ҳар бир қисм ўзида индексларни акс эттириб фақат 2 та кўрсаткич билан белгиланади. Ҳозирги вақтда GMT индекси МБнинг мустақилилигини баҳолаш учун кўплаб ишлатилаётган индексдир, чунки уни ҳисоблаш учун етарли маълумотларни олиш мумкин бўлади.
Do'stlaringiz bilan baham: |