Markaziy bankning yuridik shaxs sifatidagi maqomi va funktsiyalari. Reja

Yevropa markaziy banki(ing. Yevropa Markaziy banki) - Yevroittifoq va zonaning markaziy banki. 1998 yil 1 iyunda tuzilgan. Bosh ofisi Germaniyaning Frankfurt-na-Mayn shahrida joylashgan. Uning tarkibiga Yevropa Ittifoqiga aʼzo barcha davlatlarning vakillari kiradi. Bank Evropa Ittifoqining boshqa organlaridan butunlay mustaqil.AQSh Federal zaxirasi(Fed, Amerika Qo'shma Shtatlari Fed) - Markaziy bank AQSH... 1913 yil 23 dekabrda maxsus tashkil etilgan mustaqil federal agentlik markaziy bank sifatida harakat qilish va Amerika Qo'shma Shtatlarining tijorat bank tizimi ustidan markazlashtirilgan nazoratni amalga oshirish. Yaratish uchun asos AQSh Federal rezervi haqida. V boshqaruv FRS hal qiluvchi rol o'ynaydi, garchi kapitalga egalik shakli xususiy - aktsiyalarning alohida maqomiga ega bo'lgan aktsiyadorlikdir.Milliy bank Xitoy Xalq Respublikasi (XXR)- Milliy bank Xitoy Respublikasi, XXR hukumatining boʻlinmasi. Yuridik pozitsiya nihoyat 1995 yil 18 martda o'rnatildi. Bu bank 3,201 trillion dollar zaxiraga ega ekanligini hisobga olsak, dunyodagi eng yirik moliya instituti hisoblanadi.Zaxira banki Hindiston- markaziy bank Hindiston.Hindiston zahira banki 1934 yilda tashkil topgan qonun bo'yicha Hindiston zahira banki to'g'risida (Inglizcha Reserv bank of India Act, 1934). 1935 yil 1 aprelda o'z faoliyatini boshladi. Bankning shtab-kvartirasi dastlab Kolkata shahrida joylashgan edi, ammo 1937 yilda u Mumbayga ko'chib o'tdi. Bank sifatida tashkil etilgan AKSIADORLIK jamiyati(OAJ) va bu shaklda Hindiston hukumati tomonidan milliylashtirilgan 1949 yilgacha mavjud edi.


5.Evropa Markaziy bankining boshqaruv organlari va ularning vakolatlari
Tijorat banklarining yuridik shaxs sifatida faoliyati omonatchilar, kreditorlar, umuman, davlat va jamiyat manfaatlariga jiddiy daxldor bo‘lganligi tufayli uning tashkil topishi uzoq davom etadigan jarayon hisoblanadi. SHu vaqt ichida bo‘lg‘usi ta’sischilar o‘rtasida o‘zaro munosabatlar o‘rnatiladi, bank ustav kapitali uchun zarur bo‘lgan mablag‘lar tayyorlanadi, rahbar shaxslar zarur hujjatlar tayyorlaydi, tegishli tekshiruvdan o‘tkaziladi va hokazolar.Tijorat banklarini tashkil etish va tugatishning huquqiy asoslari “Banklar va bank faoliyati to‘g‘risida”gi Qonunda ifodalangan. SHu qonunning 2-bobi “Banklarni tashkil etish va ular faoliyatini tugatish tartibi” deb nomlanib o‘z ichiga 13 modda(7-19 moddalar)ni oladi .Banklar respublika hududida o‘z faoliyatlarini Markaziy bank tomonidan beriladigan litsenziya asosida amalga oshiradilar.Banklarga litsenziya berish O‘zbekiston Respublikasining “Banklar va bank faoliyati to‘g‘risida”, “O‘zbekiston Respublikasi Markaziy banki to‘g‘risida”, “Aksionerlik jamiyatlari va aksiyadorlar huquqini himoya qilish to‘g‘risida”gi Qonunlar va boshqa qonunlari hamda bankka me’yoriy hujjatlarda belgilangan talablar asosida amalga oshiriladi.Tijorat banklarini tashkil qilish 11 fevral 1999 yilda qabul qilingan “Banklarni ro‘yxatga olish va ularga litsenziya berish tartibi to‘g‘risida”gi 630-sonli Nizom asosida olib borilar edi. Bu konunga 2009 yil 15 avgustda №703 son bilan uzgartirish kiritilgan va xozirda banklar ushbu konun asosida tashkil etilmokda.Litsenziya berish yuzasidan qaror qabul qilishda quyidagilar asosiy omil bo‘lib hisoblanadi:bankni tashkil etish bo‘yicha biznes rejaning maqbulligi;bank ustav kapitalining etarliligi va qonun hujjatlariga muvofiq shakllantirilganligi;daromadlilikning istiqbollari; tashkil etilayotgan bank rahbarining malakasi va obro‘si; bankni tashkil etish uchun taqdim etilgan hujjatlarning qonun hujjatlariga muvofiqligi; monopoliyaga qarshi choralarning mavjudligi
Bankni tashkil etish to‘g‘risidagi ta’sis shartnomasida quyidagilar bo‘lishi lozim: bankni ta’sis etish borasida birgalikda faoliyat ko‘rsatish tartibi; bank ustav kapitali miqdori;muassislar o‘rtasida joylashtirilishi lozim bo‘lgan aksiyalar turlari, ularning nominal qiymati, har xil turdagi aksiyalarning nisbati, ularni to‘lash miqdori va tartibi;muassislarning bankni tashkil etishga doir huquq va burchlari.O‘zbekiston Respublikasi hududida banklarni ro‘yxatga olish va ularga litsenziya berish tartibi hamda shartlari belgilab qo‘yilgan bo‘lib, tijorat banklari ochiq yoki yopiq turdagi aksionerlik jamiyatlari shaklida tashkil etilishi mumkin.Bank tashkil etish jarayoni bir necha bosqichlarga bo‘linishi mumkin.
Bu davrda bank muassislari o‘rtasida bank tashkil etishga kelishiladi, tashabbus guruhi tuziladi, har bir muassisning ustav kapitaliga qo‘shilgan ulush miqdori belgilab olinadi, bankning ta’sis hujjatlari majmui tayyorlanadi, bankning nomi aniqlanadi, ta’sischilar o‘rtasidagi kelishuvlar dastlabki shartnoma tarzida rasmiylashtiriladi, uning asosida ta’sis shartnomasi tuziladi (FKning 43-moddasi, O‘zbekiston Respublikasi «Xo‘jalik jamiyatlari va shirkatlari haqida»gi Qonunning 3-moddasi) aksiyadorlik tijorat banklarining muassislari bank davlat ro‘yxatiga olinguniga qadar yuzaga kelgan majburiyatlar yuzasidan birgalikda javobgar bo‘ladilar.