Ma’ruza-1 Asosiy tushunchalar. Diskret axborot uzatish tizimi strukturasi Reja

t₁ ,t₂ ,t₃.. momentlarida yuz beradi (1.4-rasm).
Uzluksiz vaqtning diskret signallari ixtiyoriy vaqt momentlarida o’z qiymatlarini (masalan, amplitudasini) ma’lum, ruxsat etilgan (diskret ) qiymatga o‘zgarishi mumkin (1.5-rasm).

Diskret vaqtning diskret signallari (qisqacha diskret signallar) (1.6-rasm) belgilangan (diskret) ma’lum vaqt t₁ ,t₂ ,t₃.. momentlarida faqat ruxsat etilgan ma’lum (diskret) qiymatni qabul qilishi mumkin. SHuning uchun bunday signallarning qabul qilish qiymatlari va o‘zgarish momentlari avvaldan ma’lum bo‘ladi.

Diskret xabarni signalga o‘zgartirgich chiqishida tashkil qilinayotgan signal qoidaga ko‘ra axborot parametri bo‘yicha diskret hisoblanadi. Ma’lumot uzatish texnikasida bunday signallar ma’lumotlarning raqamli signali (MRS) deb nomlanadi

Xabarning o‘zgarishini ifodalovchi ma’lumot signal parametri ma’lumot signalning taqdim etuvchi (axborot) parametri deb ataladi. 1.7-rasmda taqdim etish parametri amplituda bo‘lgan va bu parametrning qiymati ko‘pligi ikkitaga teng (u=U₁ va u=0) bo‘lgan MRS tasvirlangan.

Signalning taqdim etish parametri xolatining aniqlangan qiymati aniqlovchi pozitsiyasi bo‘ladi. Signalning aniqlovchi pozitsiyasi almashinish momenti aniqlovchi moment (AnM) deyiladi. Signalning ikki qo‘shni aniqlovchi momenti orasidagi vaqt intervali aniqlovchi vaqt intervali (AnI) deyiladi. Signal aniqlovchi vaqt intervalining minimal qiymati birlik interval deyiladi.
Nazorat uchun savollar.
1. Diskret axborot uzatish tizimidagi signal turlarini sanab bering?
2. Diskret signal deb qanday signalga aytiladi?
3. Diskret ma’lumot uzatish nazariyasida keng ma’noda kodlash deb nimaga aytiladi?
4. Sonlarni turli sanoq tizimlarida ifodalashni tushuntirib bering.
5. Kodlash jarayonida asossiy tushunchalar nimalardan iborat?