Gʻaltak induktivligi – asosan uning o„lchamlari, shakli va o„ramlar soniga
bog„liq bo„ladi. Gʻaltak o„lchamlari qancha katta va undagi o„ramlar soni qancha
ko„p bo„lsa, induktivlik shuncha katta bo„ladi. Bundan tashqari, g„altak
induktivligiga unga kiritilayotgan o„zak va uni ekranga joylashtirish katta rol
o„ynaydi.
Radiotexnik
apparaturada
induktivligi
mikrogenridan
o„nlab
milligenrigacha bo„lgan yuqori chastota g„altaklari qo„llaniladi.
O„zgaruvchan tok zanjirlarida ishlayotgan g„altakning ish sifatini – asillik
(QL) bilan ifodalash qabul qilingan. Radioapparaturalarda odatda o„rtacha
asillikka ega bo„lgan (40†200 tartibdagi) g„altaklar qo„llaniladi. Yuqori asillikka
ega bo„lgan g„altaklar (300 dan yuqori) faqat maxsus holatlardagina (masalan,
o„tkir rezonans xarakteristikaga ega bo„lgan kontur va filtrlarda) qo„llaniladi.
Gʻaltak o„ramlari va qatlamlari sig„im hosil qiladi. Bu sig„imni g„altakka paralleь
ulangan kondensator deb qarash mumkin. Gʻaltakning bu xususiy sig‘imi uning
sifat ko„rsatkichlarini yomonlashtiradi (asillik va barqarorlik kamayadi, tebranma
konturdagi chastota diapazonini egallash koeffisiyentini kamaytiradi, drossel
sifatida ishlatilayotgan g„altak ta‟sirini yomonlashtiradi). Shu sababli g„altaklar
loyihalashtirilayotganda uning o„lchamlarini kichraytirishga harakat qiilinadi.
Gʻaltakning xususiy sig„imi ko„p hollarda uning o„lchamlari va o„rash usuliga
bog„liq bo„ladi. Bir qadam oraliqda o„ralgan bir qatlamli g„altaklar (1†3 pf) va
universal o„ramli ko„pqatlamli g„altaklar (5†30 pf) kichik sig„imga egadirlar.
O„ramlarni alohida seksiyalarga ajratish yo„li bilan ham xususiy sig„imni
kamaytirish mumkin. Atrof–muhit temperaturasi o„zgarsa g„altak o„lchamlari ham
o„zgaradi, natijada uning induktivligi ham o„zgaradi. Temperatura 1 0S ga
o„zgarganda induktilikning nisbiy o„zgarishi induktivlikning temperatura
Do'stlaringiz bilan baham: |
