Ma’ruza №12 Vakuumdagi elektr maydoni. Elektr zaryadi va uning saqlanish qonuni

Ma’ruza № 12

Vakuumdagi elektr maydoni. Elektr zaryadi va uning saqlanish qonuni

Reja:

1. 
   Elektr zaryadi. Elektr zaryadining saqlanish qonuni.
   
2. 
   Kulon qonuni.
   
3. 
   Elektr maydoni. Elektr maydon kuchlanganligi.
   
4. 
   Elektr induktsiya vektori kuch chiziqlari va oqimi.
   
5. 
   Elektrostatik maydon uchun superpozitsiya printsipi. Dipol maydoni.
   
6. 
   Ostrogradskiy – Gauss teoremasi.
   

Elektrodinamika – elektr zaryadlari orasidagi o’zaro ta’sirni amalga oshiruvchi elekromagnit maydon qonunlari haqidagi bo’limdir.

Eng sodda elektr va magnit hodisalari juda qadim zamonlardanoq odamlarga ma’lum bo’lgan. Bu hodisalarni yagona sistemaga keltirish uchun ko’plab tajribalar o’tkazilgan, kashfiyotlar qilingan. 1785 yilda frantsuz fizigi sh. Kulon (1736-1806) nuqtaviy zaryadlar orasidagi o’zaro ta’sir qonunini yaratdi. 1820 yil daniyalik fizik Ersted (1777-1851) elektr toki atrofida magnit maydoni hosil bo’lishini kashf etdi. 1831 yilda M. Faradey (1791-1867) elekromagnit induktsiya hodisasini ochdi. Ingliz olimi J. Maksvell (1831-1879) elektrodimanikaning asosiy qonunlarini yaratdi va 1867 yilda e’lon qildi. U o’zini nazariyasida tabiatda yagona elektromagnit maydon mavjudligini ko’rsatdi. Nemets fizigi G. Gerts (1857-1894) elektromagnit to’lqinlarining mavjudligini tajribada isbotlab, Maksvell nazariyasini tasdiqladi.