Маъруза: 2 Фан: Генетика ва эволюция биология

Download 476.5 Kb.

1 2 3

Bog'liq
5-маъруза

Жан Батист Пьер Антуан де Моне Шевалье Ламарк ( Jean-Baptiste Pierre Antoine de Monet Lamarck; 1 август 1744 — 18.12.1829)
“Умуртқасизлар” ва “Биология” терминларини фанга киритган.
Йирик асарлари
1.“Франция флораси”.
2.”Ботаника луғати”
3.”Авлодлар суратлари”
4. “Умуртқасиз ҳайвонларнинг табиий тарихи”
4. “Зоологияга кириш”
5. “Зоология фалсафаси”

Ламарк 1797 йилгача турлар ўзгармайди деган ғояга ишонган.Ламарк ўз фалсафий қарашлари билан деизм оқимига мансуб.
Ламарк фикрича содда мавжудотлар ўз-ўзидан анорганик табиатдан пайдо бўлади. Кейинчалик ташқи мухит таъсири остида улар ўзгариб даврлар ўтиши билан юксак организмларга айланади.

Ламарк инсоният тарихида биринчи бўлиб органик оламнинг тарихий ривожланиши ҳақидаги масалани атрофлича ўрганиб, уни кўп жиҳатдан ҳал этган олимдир. Унинг таълимотида эволюцион назарияга боғлиқ кўп масалалар қамраб олинган. Турлар-нинг реаллиги, ўзгарувчанлиги, органи-змларга ташқи муҳитнинг таъсири, эвол-юция жараёнида организм ички хоссала-рининг аҳамияти, эволюция жараёнининг йўналишлари ва эволюцияни ҳаракатлан-тирувчи кучлар, ирсият ва ўзгарувчанлик-нинг организмлар тарихий ривожланиши-даги роли кабилар

Ламаркнинг асосий мақсади табиат ҳоди-саларини ўзаро боғлиқ ҳолда, яъни улар-нинг ҳақиқий тартибини ифодалайдиган табиий муносабатларни ўрганишдан ибо-рат бўлган. Сунъий равишда тузилган сис-темалар эса табиатни ўрганишга салбий таъсир кўрсатган, холос. Табиатдаги ҳақи-қий тартибни кашф этиш деганда, Ламарк организмлар қон-қариндошлигини ифода-ловчи генетик муносабатни, генеалогик классификацияни тушунади. Ламарк фик-рича, синф, туркум, авлод, тур каби система-тик категориялар сунъий, реал эмас. Табиатда фақат индивидлар — шахслар реал холос.

1 2 3