Маъруза №2 Мавзу: Семизлик Максад


Download 90.5 Kb.
bet3/4
Sana30.04.2023
Hajmi90.5 Kb.
#1409607
1   2   3   4
Bog'liq
20-Semizlik

Гипоталамо-гипофизар - буйрак усти бези системаси. III-IV даражали семизлик бўлган кишиларда кортикотропин ва кортизол секрециясининг суткалик ритми бузилади. Жумладан, АКТГ ва кортизол ми±дори эрталабки соатларда нормада, кечки пайтда эса нормадан ю±ори ёки паст бўлиши кузатилади (Ицен­ко-Кушинг касаллиги ва б.).
Гипоталамо-гипофизар - тиреоид система ±ал±онсимон без­нинг функционал ³олатини ўрганишга асосланган ишлар кўпчилик олимлар томонидан амалга оширилган, чунки тиреоид гормонлар ё² алмашинувида му³им ўрин эгаллайди. Шунингдек, семизликни даволашда тиреоид гормон препаратларини ±ўллаш масаласи усти­да ³ам тортишувлар давом этиб келмо±да. Айрим олимлар фикри­ча, семизликда тиреоид гормонларга сезгирлик периферик систе­мада сусаяди, бунга сабаб эса рецепторлар сони камайишидир, натижада нисбий тиреоид етишмовчилиги келиб чи±ади ва бундай беморларда гипотиреоз ривожланади.
Таснифланиши (классификация)
Семизлик - полиэтиологик ³олатлар жумласига киради. £о­зирги ва±тгача семизликнинг ягона таснифи ±абул ±илинмаган.
I. Амалий ма±садда ±уйидаги турлар фар±ланади:
-алиментар-конституционал
- гипоталамик
- эндокрин семизлик
1. Алиментар-конституционал семизлик оилавий характерга эга бўлиб, асосан кўп ов±атланиш, ов±атланиш режими бузилиши, етарли жисмоний иш билан шу²улланмаслик натижасида ривожлана­ди.
2. Гипоталамик семизлик - гипоталамус (асосан вентроме­диал ядролар) шикастланишида кузатилиб, касалликнинг клиник белгиларини белгилаб берувчи ва гипоталамус функцияларининг бузилиши билан характерланади.
3. Эндокрин семизлик - эндокрин безларнинг бирламчи па­тологияси симптоми бўлиб ³исобланади (гиперкортицизм, гипоти­реоз, гипогонадизм, инсулинома).
II. Ё² тў±имасининг тар±алганлигига ±араб ±уйидаги тур­лари фар±ланади:
- андроид
- гиноид
- аралаш.
III. Анатомик таснифланиши:
- гиперпластик (ё² ³ужайралари сонининг кўпайиши ³исоби­га)
- ё² ³ужайраларининг гиперплазияси.
И.И. Дедов таснифи ³ам мавжуд:
1. Бирламчи семизлик
1.1. Алиментар-конституционал (экзоген-конституционал)
1.1.1 Гиноид (пастки тип).
1.1.2. Андроид (абдоминал, висцерал, ю±ори тип)
1.1.2.1. Метаболик синдромнинг ало³ида компонентлари би­лан;
1.1.2.2. Метаболик синдромнинг тўли± симптоматикаси би­лан;
1.1.3. Ов±атланиш ³ул±ининг кескин бузилиши билан;
1.1.3.1. Тунги ов±атланиш синдроми
1.1.3.2. Мавсумий аффектив ўзгаришлар
1.1.3.3. Стрессга гиперфагик реакция билан жавоб бериш;
1.1.4. Пиквик синдроми билан
1.1.5. Иккиламчи тухумдонлар поликистози билан
1.1.6. Тунги апноэ синдроми билан
1.1.7. Пубертат-бало²ат диспитуитаризми билан
1.1.8. Аралаш.
2. Симптоматик (иккиламчи) семизлик
2.1. Ани± генетик дефект билан
2.1.1. Полиорган зарарланиш билан кечувчи генетик синд­ромлар таркибида.
2.1.2. Ё² алмашинувини бош±арувчи генетик дефектлар би­лан;
2.2. Церебрал (адипозогениталдистрофия, Бабинский-Пехк­ранц-Фрелик симптоми).
2.2.1. Бош мия ва бош±а церебрал структуралар ўсмалари.
2.2.2. Инфекцион касалликлар ва системали зарарланишнинг диссеминацияси.
2.2.3. Гипофизнинг гормонал-ноактив ўсмалари, "Бўш турк эгари" синдроми, "ёл²он ўсма" синдроми.
2.2.4. Рухий касалликлар фонида
2.3. Эндокрин
2.3.1. Гипотиреоид
2.3.2. Гипоовариал
2.3.3. Гипоталамо-гипофизар система касалликлари
2.3.4. Буйрак усти бези касалликларида.
Клиника. Беморларнинг шикоятлари касаллик ривожланиши, давомийлиги ва семизлик турига, шунингдек ёндош касалликлар бор-йў±лигига бо²ли±. Семизлик ривожланиши тана вазни индек­сига (ИМТ), ё² тў±имасининг топографиясига, таш±и му³ит фак­торларига ва наслий мойилликка бо²ли±. Семизлик ривожланиши инсулинга мухтож бўлмаган ±андли диабет, дислипидемия, ате­росклероз, подагра, тухумдонлар поликистози синдроми, артери­ал гипертензия, гиперурикемия, фертилликни бузилишлари, уй±у­даги (тунги) апноэ, гиповентиляцион синдром ва онкологик ка­салликлар (аёлларда бачадон бўйни саратони, тухумдонлар ва сут безлари саратони, эркакларда простата бези ва тў²ри ичак саратони) билан ёндош келиши мумкин.
Семизлик "метаболик синдром" ёки "Х синдром" нинг бир ±исми ³исобланиб, бу синдромни яна бош±ача ±илиб "ўлим квар­тети" деб юритишади (ю±ори тип семизлик, углеводга толерант­ликнинг бузилиши, гиперлипидемия, артериал гипертензия). Синдромнинг бош±а компонентларига гиперурекимия, атероскле­роз, ЮИК, µД киради.

Download 90.5 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling