Маъруза-5 Дон ва дон маҳсулотларининг физик хоссалари

• Маъруза-5
• Дон ва дон маҳсулотларининг физик хоссалари.
• Режа:
• 1.Ўз-ўзидан сараланиши.
• 2.Доннинг ғоваклиги.

Ўз-ўзидан сараланиш. Маълумки сақлашга қабул қилинган дон массаси ҳеч қачон бир турли бўлмайди. Унинг таркибида турли огир ва енгил аралашмалар мавжуд бўлади, шунингдек донлар бир хилда етилмаган ва 1000 донасининг вазни ҳеч қачон бир хил бўлмайди. Бу эса донни қабул қилишда, яъни омбор ёки элеваторларга жойлаштиришдаги тўкилиш жараёнида дон огирлиги ва таркибидаги турли аралашмалар миқдори ҳамда турига қараб, ўз-ўзидан сараланиб қолишига олиб келади. Дон массасини ташишда, жойлаштиришда ва транспортёр ленталаридаги харакатидан турли тебранма таъсирлар натижасида енгил аралашмалар, гулқобиқли уруғлар, пуч донлар сараланиб дон уюмининг юқорисига тўпланиб қолади. Огир аралашмалар, йирик ва тўлиқ пишган огир донлар(1000 донасининг вазни бўйича) уюмнинг пастки қисмига жойлашиб қолади.

• Ўз-ўзидан сараланиш. Маълумки сақлашга қабул қилинган дон массаси ҳеч қачон бир турли бўлмайди. Унинг таркибида турли огир ва енгил аралашмалар мавжуд бўлади, шунингдек донлар бир хилда етилмаган ва 1000 донасининг вазни ҳеч қачон бир хил бўлмайди. Бу эса донни қабул қилишда, яъни омбор ёки элеваторларга жойлаштиришдаги тўкилиш жараёнида дон огирлиги ва таркибидаги турли аралашмалар миқдори ҳамда турига қараб, ўз-ўзидан сараланиб қолишига олиб келади. Дон массасини ташишда, жойлаштиришда ва транспортёр ленталаридаги харакатидан турли тебранма таъсирлар натижасида енгил аралашмалар, гулқобиқли уруғлар, пуч донлар сараланиб дон уюмининг юқорисига тўпланиб қолади. Огир аралашмалар, йирик ва тўлиқ пишган огир донлар(1000 донасининг вазни бўйича) уюмнинг пастки қисмига жойлашиб қолади.

Чиқариш №	Ҳажм огирлиги г\л	Бегона ўт уруғлари %	Чиқинди органик фракциялар %	Енгил аралашмалар %	Эзилган донлар %	Пуч донлар %
1	704,0	0,32	0,32	0,55	1,84	0,09
2	706,5	0,34	0,34	0,51	1,90	0,13
3	708,5	0,21	0,21	0,36	1,57	0,11
4	705,0	0,21	0,21	0,35	1,99	0,10
5	677,5	1,01	1,01	2,14	2,20	0,47