Mashinasozlik tenologiyasi

 
Uglerodli konstruksion po‘latlar. 
Uglerodli oddiy sifatli po‘lat. Uglerodli oddiy sifatli po‘lat uchun GOST 380-94 
bo‘yicha quyidagi markalar belgilangan: St0, St 1, St 2, St 3, St 4, St 5, St 6. 
Uglerodli sifatli konstruktsion po‘latlarni mas’uliyatli payvand konstruksiyalarni 
tayyorlash uchun qo‘llaniladi. Ularni mexanik xossalari va kimyoviy tarkibi 
kafolatlangan bo‘lib, 1050-74 GOST bo‘yicha ishlab chiqariladi. Sifatli uglerodli 
po‘latlar tarkibidagi uglerodni o‘rtacha miqdorini yuzdan bir ulushini belgilovchi 

---

raqamlar bilan markalanadi. Masalan, 05 po‘lat 0,05% uglerodga ega ekanligini 
bildiradi. 
Legirlangan konstruksion po‘latlar. 
Past legirlangan po‘latlar (09G2, 14G2, 12GS, 16GS, 09G2S, 10G2S1, 
15GF,15XSND va boshqa markalari bo‘ladi.) qanday legirlanganli, mustahkamligini 
oshirish va po‘latning oqimli chegarasining etarli darajada egiluvchanligini saqlash, 
zarbiy qovushqoqligi, payvandlanuvchanligini saqlash bilan boradi. Issiqlikka 
chidamli po‘latlardan 600˚S dan oshmaydigan haroratda ishlovchi buyumlar 
tayyorlanadi (yuqori haroratda ishlaydigan buyumlar issiqlikka chidamli va issiqqa 
mustahkam po‘latlardan ishlab chiqariladi). 12MX; 20MXL4 34XM; 20X3MVF; 
20XMF; 20XMFL; 12M1F; 15XMFKR; 12X2MFB; X5M; 15X5MFA va boshqa 
markali po‘latlar issiqqa chidamli po‘latlar hisoblanadi. 
Ishlab chiqarishda maxsus xossalarga ega, zararli muhitda ishlaydigan 
korroziyaga yuqori qarshilikka ega bo‘lgan, yuqori haroratli sharoitlarda issiqqa 
muhtojlikka xossalar ega bo‘lgan yuqori legirlangan po‘latlar katta ahamiyatga ega 
bo‘ladi. 
Korroziyaga chidamli po‘latlar qatoriga OX18N10, OX18R10T, X18R10T, 
18R9, X18R9T, OX18R 12T, OX18R12B, 1X21N5T, 1X16R13B, X18R12T va 
boshqalar kiradi. 
Issiqqa chidamli po‘latlar qatoriga X25T, X28, X23N18, X23N13, X20N14S2, 
X25N20S2 va boshqalar kiradi. 
Issiqqa 
bardoshli 
po‘latlarga 
1X16N14V2BR, 
1X16N16V2MBR, 
1X14N14V2M, 4X14N14V2M, 1X16N13M2B, 1X14N14V2M, X18N12T, X23N13, 
X23N18, XN35VT va boshqalar kiradi.