Matematika” kafedrasi Hamroyeva Muqaddas Bozorovnaning
Download 0.94 Mb. Pdf ko'rish
|
karrali qatorlarning yaqinlashish toplamlarini organish
- Bu sahifa navigatsiya:
- 2.2.1-teorema
38
2.2 Karrali qatorlarning yaqinlashish to’plamlari.
Quyidagi ikki o'zgaruvchili darajali qatorni qaraylik. k i k i k i y x a 0 , , (2.2.1)
Agar (2.2.1) qator ) , ( 0 0
x nuqtada yaqinlashuvchi va , 1
inf lim
) 1 ( ) 1 ( 0 ) 1 ( i ik i k k k a R R R (2.2.2)
2 0 2 inf i R R i , k k i k i a R , 2 lim 1 (2.2.3.) , , min 0 1 1 x R x
0 2 1 , min
y R y
bo'lsa, u holda (2.2.1) qator } , { 1 1 y y x x to'g'ri to'rtburchakda absolyut yaqinlashuvchi bo'ladi.
)
( } , { 0 0 1 1
x y y x x E to'plamdan tashqarida qator uzoqlashuvchi bo'lishi mumkin.
Isbot. Agar 0 1 x yoki 0 1
y bo'lsa teorema o'rinli. Bu holatda E to'plam faqatgina ) , ( 0 0 y x nuqtadan iborat bo'lib qoladi, teorema shartiga ko'ra qator yaqinlashuvchi.
0 , 0 1 1 y x holatni qarash yetarli. Bu holda 0 ,
, 0 , 0 0 0 ) 2 ( ) 1 ( y x R R . (2.2.1) qatorning ) , ( 0 0
x nuqtada yaqinlashuvchanligidan qator umumiy hadining bu nuqtadagi qiymati nolga intiladi, ya'ni 0 lim 0 0 , , k i k i k i y x a .
Natijada, shunday 0
va 0
natural sonlar topiladiki, barcha 0
i va 0 k k
sonlar uchun 1 0 0 ,
y x a k i k i (2.2.4) tengsizlik o'rinli bo'ladi.
39
1 2 1 2 , y y x x (2.2.5) shartni qanoatlantiruvchi ixtiyoriy ) ,
2 2
x nuqta
olamiz.
) 1 ( 2 R x va ) 2 ( 2 R y tengsizliklar o'rinli bo'lganligi uchun 0 0 2 2 0 0 2 2 0 , ; 0 , i i y a x k k x a y k k in n i i in n
qatorlar yaqinlashuvchi, shuning uchun ; 0 , 0 , ; 0 , 0 , 0 3 2 2 0 2 2 2
i i M y x a i k k M y x a k i ik k i ik
shartlarni qanoatlantiruvchi 2 M va
3 M sonlar topiladi.
Oxirgi tengsizlikdan va (2.2.4) tengsizlikdan M y x a k i ik 2 2 kelib chiqadi, bu yerda }
, max{
3 2 1 M M M M . (2.2.1) qatorning barcha hadlari chegaralangan k m k i i m k i y x a 0 , * ,
qator yaqinlashuvchi, u holda shunday m i va
m k natural sonlar topiladiki, barcha m m k k i i , sonlar uchun
m i m i m k i M y x a * , (2.2.7)
tengsizlik o'rinli bo'ladi.
Shuning uchun 1 lim
, lim
* , * , i k i i m i i m i m k i i a x y x a
xususan, 0 m m va m k k uchun i k i i m a x * , lim 1
(2.2.8) Bundan va (2.2.6) tenglikdan ) 1
0 ) 1 ( 0 ) 1 ( inf inf k k k k k R R R m o'rinli bo'lishi kelib chiqadi. ) 1 ( ) 1 ( 0 0 k R R k tenglik o'rinli bo'ladigan eng kichik indeks bo'lsin. k m k i i m k i y x a 0 , * , qatorni ng yaqinlashuvchanligidan bu qatorning xususiy yig'indilari ketma-ketligi 40
) , ( ), , ( , 1 , m m p p m m p p y x S y x S
teng chekli limitga ega bo'ladi. Shuning uchun )} , ( , 1 ) , ( ,
{ lim
m y m x p p S m y m x p p S p , ya'ni 0 } { 0 * , * 1 , * 0 , p m p p m p p p m y a m y a a x (2.2.9) } {
, 0 0 k i a ketma-ketlik i k i i i k i i a a * , * , ____ 0 0 0 0 lim
lim shartni qanoatlantiruvchi ketma-ketlik bo'lsin. 0 *
0
i v a deb hisoblash mumkin, (2.2.6) tenglikdan
) 1 ( ) 1 ( 0 R R k bo'lishi kelib chiqadi.
(2.2.9) da mos ravishda p i v deyilsa, u holda 0 } ... { * , * , * , * 1 , * , * 0 , * , 0 0 0 0 v i m k i i i m k i i k i i k i i m v v v v v v v v v v y a a y a a a a a x
(2.2.10) 0 m m uchun (2.2.6) tengsizlik bajariladi, ya'ni 0 ) 1 ( ) 1 ( k m R R x , shuning uchun 1 lim * 0
v i k i v m a x , va
v v v i k i i k i a a * * _____ 0 0 lim lim
. Natijada 0 * 0
k i i m v v a x
(2.2.11)
(2.2.10) va (2.2.11) munosabatlardan 0 m m lar uchun 0 0 * * 0 v k m i k k i k i y a a v v v
(2.2.12) munosabat bajariladi. Quyidagicha belgilashlarni kiritamiz: k m i k k k i k i i k m k k k k i k i i k m k k k i k i i y a a C y a a B y a a A v m v v v m v v v v v v 1 * * 1 * * 0 * * 0 0 0 0 0 ; ;
(2.2.12) munosabatni yangi belgilashga ko'ra quyidagicha yozamiz: 0 v i i i v v v C B A (2.2.12*)
Endi,
0 , 0 v i v i v v C B bo'lishini isbotlaymiz. 41
k m k k k k i k i i y a a B m v v v 1 * * 0 0 . 0 k k lar uchun ) 1 ( ) 1 ( 0 k k R R tengsizlik o'rinli, u holda 1 lim
lim lim
0 0 0 0 0 0 0 ) 1 ( * , ____ * , ____ * , * , ____ k k i k i v i k i v i k m k i k i v R R a a y a a v v v
shuning uchun m v k m k i k i k k k y a a 1 , 0 0 * , * , 0 0 0 bo'lganligi uchun 0
v i v B
(2.2.13) munosabat o'rinli bo'ladi. (2.2.7) tengsizlikni qo'llab, quyidagiga ega bo'lamiz:
* 1 * 1 * * 1 * * 0 0 0 0 0 0 0 . (2.2.6) tengsizlikdan foydalansak:
1
) 1 ( * ____
0 0 m k i i m k i v v x R x a M i v v v , hamda ) 1 ( ) 1 ( 0 R R k . Bundan 0 v i v C
(2.2.14) 0 m m uchun (2.2.12), (2.2.13), (2.2.14) munosabatlardan 0 0 * * 0
k m i k k i k i i y a a A v v v v
bo'lishi kelib chiqadi. Oxirgi munosabatdan tayin 1 , 0 0 k k darajali polinomlar ketma-ketligi , 1
, 2 , 1 , 0 0 0 0
m m m m m y m nuqtalarda nolga intiladi. Bundan polinomlar 42
ketma-ketligi koefisentlari nolga intiladi, ya'ni 0 * * 0 , 0 0
k a a v k i k i v v xususan 0 1 * * 0 v k i k i v v a a .
Oxirgi munosabatdagi ziddiyatdan lemma isboti kelib chiqadi.
Download 0.94 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
ma'muriyatiga murojaat qiling