Matematikadan

boladimi? To‘g‘ri kasrga teskari kasr-chi?
3) — va — kasrlar o‘zaro teskari sonlar bolishi, n k
uchun kva n lar qanday sonlar bolishi kerak?
43
155. Tenglamani yeching:
1)
.1 3
9 - - — ■+11—-1—
9 41 3 7
•x = 1;
2) [ 7—-3—- 9 —-2—
1 5 9 7 8
•x-1;
3)
4)
7 17 1
+------1 -
8 24 12
■X-l]
14 8 \
1— + - - 2—
v 15 9 45
■x = 1 .
У
Ko‘rsatma: Avval qavslar ichidagi ifodaning
son qiymatini toping. Nomalum ko'paytuvchi
x topilgan songa teskari son ekanligidan foydalaning.
Oddiy kasrlarni bo‘lish
4
156. 1) To‘g‘ri to‘rtburchakning yuzi 20—m2ga, asosi
esa 6 -m g a teng. Shu to‘g‘ri to‘rtburchakning 2
balandligini oping.
18
2) To‘g‘ri to‘rtburchakning yuzi 1 8 9— m2 ga,
25
2
balandligi esa 1 2— m ga teng. Shu to‘g‘ri
5
to‘rtburchakning asosini toping.
44
157. 1) Velosipedchining tezligi 12— km/soat. U 31
5
km masofani qancha vaqtda bosib o‘tadi?
9
2) 32— km masofani 2 soat-u 45 minutda bosib
Јj\J
o'tishi uchun velosipedchining tezligi soatiga
necha kilometr bolishi kerak?
158. Amallarni bajaring:
1) — : 1 8 + 1 0 0 : “ - 5 —: 1— ;
11 36 6 18
2 ) 1 2— J^- + 3— : l - ‘*‘
3)
4)
5 25 20 100
fn2 9r\ _11 _ Л
v4 2 ‘ 2 1
f 7 7
2 — : 1-
1 0 - : 5 -
3 3
11 22
19—: 6 —
v 2 2
17 51
7 22
+ 2 ------ 1 — ;
29 65
- 3 — — .
7 22
159. Bir fermer 161—ga yer dan 58015 sr paxta hosili
oldi. Ikkinchi fermer esa 7 5—ga yerdan 286 t
2
9 sr paxta hosili oldi. 1 gektar yerdan qaysi
fermer ko‘p hosil olgan?
160. Amallarni bajaring:
1) ( 2^1 0 ^ 1 ( r 7 17^
1 2—- 1 0 - : 38— + 5------3 —
I 9 5j 2 I 1 2
CO
05
2
9'
45
Qismiga ko‘ra sonning o‘zini topish.
Kasrlarli ifodalar
161. To‘g‘ri to'rtburchak shaklidagi bog‘ning ?L
5
qismiga olma, — qismiga nok, qolgan 1— ga
4 50
yerga olxo'ri ekilgan. Olma necha gektar yerga
ekilgan? Nok-chi?
162. Jamila buvi qurutlarni nevaralariga shunday
taqsimladi: Hasan jami qurutlarning — qismini,
1 ^
Zuhra qolgan qurutlarning —qismini, Tohir
3
qolgan qurutlarning yarmini oldi. Zoirga esa
9 ta qurut tegdi. Jami qurutlar nechta ekan?
Hasan, Zuhra, Tohirlar qanchadan qurut olishgan?
4 163. 1) Sayyoh yo‘lning — qismini o‘tdi. Hisoblasa,
15
46
qolgan yo‘l o‘tilganidan 2 1 km ko‘p ok an.
Sayyoh yana qancha yol yurishi kerak?
1 1 .......................
2) Sayyoh yolning — qismini o‘tdi. Hisoblasa
u yolning yarmidan 9 km o‘tibdi. Jami yo‘l necha
kilometr? Sayyoh yana necha kilametr yo‘l
yurishi kerak?
164. Buyumning narxi 23400 so‘m edi. Buyum avval
2
bu riarxning — qismiga arzonlashdi. Malum
2
vaqt o'tgach, yangi narx o‘zining — qismiga
15
qimmatlashdi. Endi buyumning narxi necha
so‘m bolib qoldi?
165. Buyumning narxi 36000 so‘m edi. Buyum awal
2
bu narxining — qismiga qimmatlashdi. Malum
9 3
vaqt olgach, yangi narx o‘zining — qismiga
arzonlashdi. Endi buyumning narxi necha so‘m
bolib qoldi?
166. Kema daryo oqimi bo‘yicha A dan В ga 5 s'utkada
borib, В dan A ga 7 sutkada qaytadi. A
dan В ga sol necha sutkada boradi?
167. Ikkita ishchi birgalikda ishlab, malum ishni 12
kunda tamomlaydi. Agar ishchilardan bittasi