Matn: yangi o‘zbekistonda el aziz, inson aziz nazariy ma’lumot

O‘zbekcha-qoraqalpoqcha lug‘at
- A -
Adabiy \meyor\ - a‘debiy me’yor
Adabiy til - a‘debiy til
Ajratilgan aniqlovchi – ayrımlang‘an anıqlawısh
Ajratilgan gap bo‘laklari – ayırımlang‘an ga‘p ag‘zaları
Ajratilgan izohlovchi – ayırımlang‘an ayqınlawısh
Ajratilgan to‘ldiruvchi – ayırmlang‘an tolıqlawısh
Ajratilgan hol – ayırımlang‘an pısıqlawısh
Ajratish belgisi – ajıratıw belgisi
Ayiruv-bog‘lovchilari –ayırıw (awıspalı) da‘nekerler
Ayiruv chegaralov yuklamalari – ajıratıw sheklew janapayları
Alifbo - a‘lipbe
Alveolyar undoshlari – alveolyar dawıssızlar
Alternativ so‘roq gap - alternativ soraw ga‘p
Analitik qurilish – analitikalıq qurılıs
Aniq kelasi zamon – anıq keler ma‘ha‘l
Aniqliq mayli – anıqlıq meyil
Aniqlovchi – anıqlawısh (artibut)
Aniqlovchi ergash gap – anıqlawshı bag‘ının‘qı ga‘p
Aniqlov yuklamalari – anıqlaw janapayları
Aniq otlar – anıq atlıqlar (konkret)
Aniq emas uzoq o‘tgan zamon – anıq emes burıng‘ı o‘tken ma‘ha‘l
Aniq o‘tgan zamon – anıq o‘tken ma‘ha‘l
Aniq hozirgi zamon – anıq ha’zirgi ma‘ha‘l
Aralash qo‘shma gap – aralas qospa ga‘p
Asliy sifatlar – sapalıq kelbetlikler Asl, ko‘makchilar – tu‘pkilikli, tiykarg‘ı tirkewishler
Asl so‘z – tu‘pkilikli so‘z
Asosiy lug‘at fondi – tiykarg‘ı so‘zlik fond
Asosiy unlilar - tiykarg‘ı dawıslılar
Asosiy urg‘u – tiykarg‘ı pa‘t
Asosiy ma’no – tiykarg‘ı ma‘ni
Atov gap – ataw ga’p (nominatsiya)
Atoqli ot – menshikli atlıq
Affiksal so‘z yasalish – (affiksatsiya) – affikslik so‘z jasaw (derivatsiya)
- B -
Badiiy uslub - ko‘rkem a‘debiyat stili
Bajaruvchi shaxs - ha‘reket iyesi
Belgilash olmoshlari – belgilew almasıqları
Belgisiz daraja – belgisiz da‘reje
Bir bosh bwlakli gap – bir ag‘zalı ga‘p
Birgalikli nisbati – sheriklik da‘reje
Birgalik ergashish – ten‘ bag‘ının‘qılıq
Birikmali kesim (sostavli) – qospa bayanlawısh
Biriktiruv bog‘lovchilari – biriktiriwshi da‘nekerler
Birinshi shaxs – birinshi bet
Birlik son – birlik san
Bir manoli so‘zlar – bir ma‘nili so‘zler
Bir tillik lug‘at – bir tillik so‘zlik
Bitishuv aloqasi – jupkerlesiw
Bobo til – arg‘ı til
Bosh bo‘laklar – bas ag‘zalar
Bosh gap – bas ga‘p
Bosh kelishik – ataw sepligi
Bosh ma’no – tiykarg‘ı ma‘ni
Bosh so‘z – basqı so‘z
Bosh urg‘u – tiykarg‘ı pa‘t
Boshqaruv aloqasi – basqarıw
Boshqariluvchi so‘z – basqarılıwshı so‘z
Bog‘lovchi - da‘neker
Bog‘lama – baylanıstırıwshı


- V -
Vergul – u‘tir
Vositali kelishik – qıya seplik
Vositali so‘roq – qıya soraw
Vositali to‘ldiruvchi – qıya tolıqlawısh
Vositasiz to‘ldiruvchi – tuwra tolıqlawısh


- G -
Gap - ga‘p
Gap bo‘laklari - ga‘p ag‘zaları
Gap bo‘laklarining tartibi - ga‘p ag‘zalarının‘ orın ta‘rtibi
Gapning aktual bo‘linishi - ga‘ptin‘ aktual ag‘zalanıwı
Gapning bosh bo‘laklari - ga‘ptin‘ bas ag‘zaları
Gapning ikkinchi darajali bo‘laklari - ga‘ptin‘ ekinshi da‘rejeli ag‘zaları
Grammatik aloqa – grammatikalıq baylanıs
Grammatik vosita – grammatikalıq qural
Grammatik kelishiklar – grammatikalıq seplikler
Grammatik kesim – grammatikalıq bayanlawısh
Grammatik ma’no – grammatikalıq ma‘ni
Grammatik tahlil – grammatikalıq tallaw
Grammatik tushunchalar – grammatikalıq tu‘sinikler
Grammatik uslubiyat – grammatikalıq stilistika
Grammatik shakl – grammatik forma
Grammatik ega – grammatikalıq baslawısh
Gumon olmoshlari – belgisizlik almasıqlar
- D –
Davlat tili - ma‘mleketlik til
Daraja kategoriyasi - da‘reje kategoriyası
Darak gap – xabar ga‘p
Dialektologik lug‘at – dialektikalıq so‘zlik