Мавжуд ва янги ташкил этилаётган саноат тармоқларининг иқтисодий мақсадга мувофиқлигининг асосий белгилари уларнинг техник-иқтисодий кўрсаткичлари ва экологик муаммоларидир

3.2-жадвал
ПБФ нинг 200 с^-1 ҳажмли сарфланиш тезлигида ҳароратнинг термик конверция маҳсулотларининг таркибига таъсири.


3.3-жадвал
ПБФ нинг 200 с^-1 ҳажмли ҳажмий тезлигида конвертация қилишда ҳароратнинг термик маҳсулотлар таркибига таъсири.

Қуйи молекуляр массали алканларнинг парчаланиши учун ҳисобланган тезлик константаларини адабиёт маълумотлари билан таққослаш шуни кўрсатдики, улар, умуман олганда, [94] да келтирилган алоҳида углеводородларнинг парчаланиш константалари қийматларига тўғри келади. Aралашмаларда углеводородларнинг парчаланиш тезлиги константаларининг алоҳида углеводородларнинг парчаланиш константаларига нисбатан ўзгариши умумий ҳодисадир. lnk нинг тескари ҳароратга боғлиқлиги чизиқли (3.12-расм) да кўрсатилган.
3.12-расм
Aлканларнинг парчаланиш тезлиги константаларига ҳароратнинг таъсири

Шундай қилиб, ПБФ нинг термал конверциясини ўрганиш шуни кўрсатдики, 650 ° С гача алканларнинг конверсияси аҳамиятсиз фаоллик билан содир бўлади; Ҳароратнинг ошиши билан конверция кучаяди, алканларнинг селектив бўлмаган конверсион қўшимча маҳсулотларнинг, хусусан, метан ва кокснинг унумдорлигининг сезиларли даражада ошиши билан содир бўлади.
Н-ЮКЦ нинг физик-кимёвий ва каталитик хусусиятлари
Силикат модули 30, 50, 70, 90 ва 125 бўлган икки марта декатинациядан сўнг (Na₂O миқдори 0,002%) ЮКЦ намуналарининг Н-шаклидаги (Н-ЮКЦ) кислотали хоссалари ( ТПД) аммиак ҳарорат билан дастурлаштирилган десорбция усули билан ўрганилди. Ютилиш асоси сифатида аммиак танланган, чунки [146] маълумотларга кўра, ушбу турдаги цеолитларда аммиак ёрдамида мавжуд кислота марказларининг 100% ни аниқлаш мумкин. Дастурлаштирилган қиздириш натижасида цеолит ​​юзасидан десорбцияланган аммиак миқдори (3.4-жадвал) кислота марказларининг умумий сонининг ўлчови бўлиб хизмат қилиши мумкин, бунда марказлардаги ютилиш молекулаларининг стехиометрияси 1:1 нисбатга тўғри келади. ЮКЦ намуналаридан олинган аммиакнинг ТПД эгри чизиқларидаги ҳарорат максималларининг (Т_мах) ҳолати (3.13-расм) ва NH₃ десорбциясининг ҳисобланган фаоллашув энергиялари (Е_дес) (3.4-жадвал) кислота марказлари бошқа табиатга эга эканлигини кўрсатади. Е_дес ва аммиак десорбция тезлиги константасининг олдинги кўрсаткичи қиймати Аменомия-Цветановича тенгламасига [140] мувофиқ ҳисоблаб чиқилган:
(3.2.1)
десорбция чўққилари нинг иситиш тезлигига боғлиқлиги .
3.14-3.15-расмларда ўрганилаётган цеолит ​​намуналарининг қиздириш 2,5; 5; 10 ва 20 ⁰/мин тезлигида термал десорбция спектрлари кўрсатилган; Турли муаллифларнинг [147-148] маълумотларига кўра, турли адсорбат-адсорбент тизимларда A нинг катталик тартиби жуда кенг чегараларда (10⁰ дан 10^-12 с^-1 гача) ўзгаради [148]. Десорбция тезлиги константасининг олдинги экспоненсиал кўпайтмасининг физик маъноси ҳақидаги одатий ғояларга асосланиб:
(3.2.2)
тебраниш частотаси:
Q ва Q* - адсорбцияланган молекула ва фаоллашган комплекс ҳолатлари бўйича йиғиндиси. Одатда Q*/Q > 1, буни тушунтириш қийин, чунки ушбу комплекснинг шаклланиши энтропиянинг ортиши билан бирга келади; Q*/Q қийматлари одатда 1-1000 ни ташкил қилади [148]. A ифодасининг биринчи омили сирт майдонидаги адсорбцияланган молекуланинг тебраниш частотасига мос келади. Aгар ириняг Q*/Q= 1. ва 10¹¹ бўлса, у ҳолда A қиймати 10¹¹ c^-1 дан кам бўлмаган тартибда бўлиши керак. Юқорида таъкидлаб ўтилганидек, A нинг экспериментал равишда аниқланган қийматлари сезиларли даражада паст. ТПД тажрибаларидан олинган ҳақиқий тизимлар учун катталик тартиби тўлдириш даражасига боғлиқ. Модел ёндашувларида A тўлдириш даражасига ва ҳароратга боғлиқ эмас деб тахмин қилинади. Бизнинг ҳолатда, 3.2.2 тенгламага мувофиқ аммиакнинг ТПД маълумотларини ЮКЦ билан қайта ишлашда A тартиби 10⁸ с^-1 га тенг (3.4-жадвал). Aгар биз бошланғич тўлдириш даражаси катта деб фараз қилсак, [148] муаллифлари тўлдириш даражасининг ортиши билан A нинг 3 даражага камайишини кўрсатади. Шундай қилиб, тизим учун тўлдиришнинг паст даражаларида "аммиак-ЮКЦ" тартиби A 10¹¹ с^-1 кутилган қиймат бўлади.