Mavzu : Mahsulot turlari bo’yicha tannarx tahlili. Reja. Kirish

Korxonaning ishlab chiqarish xarajatlari tahlili va baholanishi

Korxonaning ishlab chiqarish xarajatlarini hisoblash usuli va

mahsulot tannarxini kalkulyasiya qilish bilan bog’liqdir.

Mahsulot birligiga qilingan material, mehnat va moliyaviy xarajatlarning

25
umumiy summasi mahsulot tannarxi deyiladi.

Mahsulot (ish) tannarxini quyidagi kalkulyasiya metodlarining biri

yordamida aniqlash mumkin:

Xarajatlarning namunaviy kalkulyasiyasi; Jarayonli kalkulyasiya;

Normativ kalkulyasiya.

Tannarxning namunaviy kalkulyasiyasi maxsus buyurtma, bir tuda tovar va shartnoma tannarxi kalkulyasiyasini ifodalaydi.

Tannarxni namunaviy kalkulyasiya usuli kompaniya iste’molchidan

kalkulyasiya qilinayotgan mahsulotning bir guruh yoki bir birligini

ishlab chiqarish buyurtmasini olganda qullaniladi, masalan, qurilishda,

tipografiyalarda, aviasozlikda, mebel fabrikalarida mashinasozlikda,

remont ishlarini amalga oshirishda, auditorlik yoki konsultasiya

xizmatlarini kursatishda va boshqalar.

Kalkulyasiyaning namunaviy metodi buyurtma bajarish hajmiga bog’liq

holda uch turga bulinadi:

1. buyurtma tannarxining kalkulyasiyasi;

2. tovar partiyasi (guruhi) tannarxining kalkulyasiyasi.

3. shartnoma tannarxining kalkulyasiyasi.

Buyurtma tannarxini kalkulyasiya qilishda xarajatlar tahlili va baholanishi. Buyurtmani bajaruvchi korxonalar mahsus bir martalik tovar va xizmatlar ishlab chiqarish bilan shug’ullanadilar.

Ushbu holatda firma ommabop ishlab chiqariladigan mahsulot sifat standartidan yuqori mahsulotga bulgan talabni qondirishi kerak. Agar