Мavzu : Protozoologiya Euglenozoa tipi Chlorophyta tipi Yoqali xivchinlilar (Choanoflagellata) tipi Retortamonada tipi Axostylata tipi

kinetocoma
(harakatlantiruvchi tana) deyiladi. Tashqi tomondan
xivchin uch qavat membrana bilan o’ralgan.
Bu
membranalar
hujayra
membranalari
bilan
bog’langan. Ulardan 2 tasi markaziy , qolgani
esa
periferik
fibrillalar
deyiladi.
Markaziy
fibrillalar
tayanch,
periferik
fibrillalar
esa
lokomtor
(harakatlanish) funksiyasini bajaradi.

---

Evglenoidlar 1000 ga yaqin turni
o’z ichiga olib, asosan chuchuk
suvda
uchraydi,
ayniqsa
u
organik moddalarga boy bo'lsa.
Ulardan
faqat
bir
nechtasi
dengiz suvlarida yashaydi yoki
endosimbiontlardir.
Ko'pchilik
xloroplastlarga
ega
va
fotosintez qiladi, boshqalari esa
fagotsitoz yoki pinotsitoz bilan
oziqlanadi .

---

Evglenasimonlar oziqlanish usuliga k
o’ra xilma-xil. Evglenalarning
oziqlanishi tashqi muhit sharoiti
o’zgarishi bilan bir xildan ikkinchi
xilga
o’tishi mumkin. Bu turkumga yashil evglena (Euglena
viridis), Euglena atsus, Euglena spirogyra
va
boshqalar kiradi.

---

Diplonemalar- erkin yashovchi protozoalarning
kichik
guruhi,
ammo
ba'zilari
fakultativ
parazitlardir. Ular ayniqsa, detrit, suv o'tlari va
boshqa o'rta kattalikdagi zarralarni iste'mol
qiladigan dengiz muhitida keng tarqalgan. Ikki
turi chuchuk suvda yashaydi. Ular oval yoki
xaltaga o'xshash shaklga ega va subapikal
xaltachaga kiritilgan ikkita qisqa xivchinga ega.
Diplonema bir xil uzunlikdagi ikkita qisqa
xivchin va ikkita subapikal teshikka ega.
Ularning aksariyati erkin yashaydi, ammo
mollyuskalarni
zararlashi
va
akvarium
o'simliklarini to'satdan parchalash holatlari
qayd etilgan.

---

K I N E T O P L A S T I D L A R
Kinetoplastidlar - tuproq va suv havzalarida yashovchi
turli xil erkin hayot shakllari va eukaryotlarning barcha
asosiy guruhlari, shu jumladan boshqa protozoa vakillari
parazitlaridir. Parazit turlar bitta yoki ikkita xo’jayinga
ega bo'lishi mumkin Kinetoplastidlar evglenozoylar
turining bir qismi bo'lib, turning boshqa vakillaridan
xivchin asoslari bilan bog'liq bo'lgan yagona ulkan
mitoxondriya ichida KINETOPLAST — DNKni o'z
ichiga olgan tuzilma mavjudligi bilan ajralib turadi.

---

Kinetoplastidlarga odamlar
va boshqa hayvonlarda jiddiy
kasalliklarni
keltirib
chiqaradigan
bir
nechta
parazitlar, shuningdek tuproq
va suv muhitida yashovchi bir
nechta turlar kiradi. Uyqu
kasalligini kasalligini keltirib
chiqaradigan tripanosomalarni
ta'kidlash kerak. Xuddi shu
guruhga leyshmaniyalar ham
kiradi.

---

Parazit
kinetoplastidlar
orasida
odam
va
umurtqali
hayvonlarda parazit
yashovchi triponosomalar urug’i vakillari
katta ahamiyatga ega. U tasmaga o’xshash yassi tanasi 20-70
mkm keladi. Parazit
hayvonlarga ziyon keltirmaydi. Antilopalar
kasallik
manbasi,
se–se
pashshasi
kasallik
tarqatuvchisi
hisoblanadi.

---