Mavzu : shaxs maʼnaviy madaniyatini shakllantirish ilmiy pedagogik muammo kirish. I bob shaxs maʼnaviy madaniyatini shakllantirishning ilmiy nazariy asoslari

II bob. Shaxs maʼnaviy madaniyatini shakllantirish ilmiy pedagogik muammo sifatida .
Avvalo, madaniyat shaxsning ma'lum bir turini shakllantiradi. Tarixiy an'analar, me'yorlar va qadriyatlar, ma'lum bir jamiyatga xos bo'lgan xulq-atvor shakllari, o'ziga xos geografik joylashuvi, hukmron iqtisodiy modellar - ma'lum bir madaniyat mavjudligining barcha boyliklari - bu shaxsning shakllanishiga ta'sir qiluvchi omillarning to'liq bo'lmagan ro'yxati. madaniyat. Ko'pincha umumiy xususiyatlar ana shu o'ziga xos tarixiy sharoitlarda yashovchi odamlarning ruhiy qiyofasi u yoki bu shaxsning psixikasi va hayotiy tajribasining individual xususiyatlarida namoyon bo'ladi.
Boshqa tomondan, shaxsni madaniyat yaratuvchisi deb hisoblash mumkin. Shaxssiz madaniy jarayonlarning yangilanishi va uzluksizligi, madaniyat elementlarini takror ishlab chiqarish va tarqatish mumkin emas. Inson nafaqat madaniyatga moslashadi, balki o'z mikrokosmosini yaratadi.
Ammo inson jamiyatda bo'lishi uchun u atrofdagi jamiyatga moslasha olishi kerak, aks holda u boshqalar bilan doimiy ravishda kelisha olmaslik, izolyatsiya, misantropiya va yolg'izlikka mahkum bo'ladi. Buning uchun odam bolaligidanoq qabul qilingan xulq-atvor va fikrlash shakllarini o'rganadi va shu bilan uning atrofidagi dunyoga kiradi. Bu dunyoga kirish shaxs tomonidan jamiyatning to'laqonli a'zosi bo'lishga imkon beradigan zarur bilimlar, me'yorlar, qadriyatlar, xulq-atvor ko'nikmalarini o'zlashtirish shaklida amalga oshiriladi.
Shaxsning yaxlit, har tomonlama kamolotini shakllantirish uning ma’naviy olamini boyitmasdan turib mumkin emas. Shaxsning ma'naviy ehtiyojlari ma'naviy boylikning mavjud bo'lish yo'li bo'lib, insonni keng tarbiyalash, uning fan va madaniyat yutuqlarini bilishini anglatadi. An’anaga ko‘ra, ma’naviy boylikning markazi dunyoqarashdir. U quyidagilarni o'z ichiga oladi: olam, jamiyat va inson tafakkurini tushunish; shaxsning jamiyatdagi o'rnini va o'z hayotining mazmunini anglashi; ma'lum bir idealga yo'naltirish; jamiyatda o'rnatilgan va o'rnatilayotgan axloqiy me'yorlar va qadriyatlarni talqin qilish.