Mavzu : Sport turlari buyicha to’garaklarni tashkil qilish va o’tkazish

О‘qituvchi va о‘quvchilarning mashg‘ulot joylarini tashkil etilishiga qо‘yiladigan tavsiyalar.

● о‘qituvchi mashg‘ulot joylarida har doim sport kiyimida bо‘lishi;
● sanitariya-gigiyenik talablariga muntazam rioya etish;
● jihoz inventarlarni dars oldidan vaqtida tekshirib nazoratdan о‘tkazish;
● mashg‘ulot uyushtirishning barcha qoidalariga rioya qilish;
● har-bir jismoniy tarbiya mashg‘ulotlari sanitariya-gigiyenik talablarga mos ravishda olib borish zarur.

Darsni о‘tkazishning tibbiy- gigiyenik sharoitini yaratish;
Jismoniy mashqlar bilan shug‘ullanish jarayonida yuzaga keladigan, sog‘lomlashtirish effektidan kelib chiqadigan bir kompleks tadbirlar tushuniladi.
Sport zalining qahtiy belgilangan tibbiy-gigiyenik talablariga muvofiqligiga erishish. Sport zali uchun xavo temperaturasi 18-16 s gradusda ushlash maqsadga muvofiqdir.
Inson о‘pkasida shug‘llanuvchi tinch turgan havo ventilyatsiyasi almashishi minutiga 4 dan 6 litr atrofida, yuqori harakatda bajarilayotgan mashqlarda organizimni havo yutishi 10-12 litr darajada oshishi mumkin. Shuning uchun, tanaffuslarda, mashg‘ulot boshlanishidan oldin zalni toza havo bilan shamollatish polni hо‘l latta bilan artib chiqish lozim. Ayniqsa,zaldagi jihozlar, anjomlar, mat (gilam)lar va polni tozaligi doimiy diqqat e’tiborni talab qiladi. Har bir darsdan sо‘ng jihozlar, matlarni namlangan latta bilan artib chiqish zarur. Mashg‘ulotlar tugagandan sо‘ng zal tozalovni talab etadi.Chunki tozalanmagan zal shug‘ullanuvchi sog‘ligiga putur etkazadi, tanani, sport kiyimlarini ifloslanishiga olib kelishi mumkin.
Mashg‘ulot joy (zal)ni moddiy texnik ta’minlash:
Darsning optimal zichligini ta’minlashga imkon beradigan, qо‘yilgan kompleks vazifalarni tо‘laqonli hal etish uchun kafolat beradigan, yetarli darajadagi xalqaro standart talablariga javob beruvchi о‘quv- tarbiya jihozlari, anjomlari va mashg‘ulot joyi nazarda tutiladi.
Zalda о‘quv dasturida berilgan mavzularga, sport tо‘garaklarning turiga binoan hamda umumiy о‘rta ta’lim maktablarida sport zallari sport о‘yinlari, gimnastika mashg‘ulotlari hamda aralash sport turlariga mо‘ljallangan zallardan iborat bо‘lganligi ular belgilangan talablarga asosan, sport anjomlari – jihozlari va uskunalari joylashtiriladi hamda о‘rnatiladi.

O’rta asr davri eramizning V-VII asrlariga to’g’ri keladi. Bu vaqtda feodal tuzumi G’arbiy va Sharqiy Yevropa, Osiyo hamda Shimoliy Afrikada vujudga kelib, u rivojlanib boradi. Markaziy Amerika, Avstraliya qit’alari, Osiyoning shimoliy viloyatlarida esa bu davrda ibtidoiy jamoa tuzumi yoki ilk quldorchilik tuzumi hukm surgan. Demak, jahondagi xalqlar turli-tuman ijtimoiy sharoitlarda yashab, o’z madaniyatlarini bir-birlari hisobiga to’ldirganlar hamda boyitganlar.