Mavzu. 1 Odam anatomiyasi va fiziologiyasi. Modda va energiya almashinuvi reja

Mavzu:18

Turar joylardagi avariya xususiyatiga ega bo`lgan favqulotda vaziyatlar

Urab turgan muxitning tusatdan buladigan tasiri ostida inson organizimining funksiyasining buzilishiga baxtsiz xodisa(BX) deb aytiladi.

Baxtsiz xodisalar(BX) xozirgi zomon ilm va fan texneka tarrakiyoti bilan asta sekin kupayib bormokda. Ilm-fan va texnika tarrakiyotini rivojlanishi baxtsiz xodisalarni turlarini xam kupayib borishiga sabab bulmokda. Xar yili Uzbekistonda minglab soglom insonlar baxtsiz xodisalar okibatida Uz sogligini butkul yukotib nogiron bulib kolmokda yoki xalok bulmokda. Baxtsiz xodisalarni ayniksa yoshlar va navkiron yoshdagilar Urtasida kup uchrayotgani achinarlidir. Buning sababi turli-tuman bulib ular ichinda eng kup uchraydigani bolalarni e’tiborsiz koldirish, bolalarni xavfli Uyinlari, yosh kadrlar tamonidan texnika xavfsizlik koidalarini kupol buzish, shoshma-shosharlik, lokaidsizlik, savukkonlik va boshkalar. Birgina Uy sharoitida xozirgi kunda Undan ortik elektr asboblari, mexanik kurilmalar, xavfli kimiyoviy vositalar, xarakatlanish vositalari ishlatiladi. Shuning uchun xozirgi kunda boshka baxtsiz xodisalarga karaganda Uy xujalik baxtsiz xodisalari kuprok uchramokda.

Ikkinchi Urinda kucha baxtsiz xodisalari kup uchraydi. Bu yerda xam talofat kurganlar soni yana kuprok bolalarni tashkil etadi. Kucha baxtsiz xodisalarini (BX) sodir bulishiga asosiy sabab shuki kucha koidalariga amal kilmaslik, texnika vositalarini nosozligidir. Goxida kucha baxtsiz xodisalarini paydo bulishiga yUl kursatgich vositalarni (svetoforlar) nosozligi xam sabab buladi. Baxtsiz xodisalar kutilmagan vaktda paydo bulib kiska vaktda juda kuplab insonlar talofat kuradi. Xozirgi kunda ob-xavo, yer katlami, transport vositalari, yongin, portlashlar natijasida kelib chikadigan baxtsiz xodisalar kuzatiladi. Buning sababi sunngi vaktlarda yer kurrasida yer va ob-xavo bilan boglik juda katta kataklizmalar kuzatilmokda. Ob-xavoning tusatdan Uzgarishi, zilzilalar, tufonlar, sellar, dovullar, kor bosib kolishlari bularga misol bula oladi. Bundan tashkari oxirgi vaktlarda temir yUl va xavo yUllari, avtomobil avariyalari juda kup kuzatilmokda. Shuning uchun tibbiyot xodimlari doimo bunday baxtsiz xodisalarga xar tamonlama tayyor bulishlari lozim.