Маvzu: Aholi va mehnat bozori statistikasi

7. Maxsus hayotiylik koeffitsiyenti

• 3. Aholi mexanik xarakatini ifodalovchi
• statistik ko'rsatgichlari
• Statistikada aholi soni quyidagi toifalar bo'yicha hisoblanadi:
• mavjud aholi soni -MA,
• doimiy yashovchi aholi soni - DA,
• vaqtincha yashovchi aholi soni - VA,
• vaqtincha ketib qolgan aholi soni - VK.
• bunda: MA= DA+ VA- VK
• yoki DA = MA- VA+ VK.

• Yo’zbekiston Respublikasi aholi soni tabiy o’sish dinamikasi, промилле

Yillar	Туғилганлар сони	Вафот этганлар сони	Табиий о’сиш
2011	21,2	4,9	16,3
2012	21,0	4,9	16,1
2013	22,5	4,8	17,7
2014	23,3	4,9	18,4
2015	23,5	4,9	18,6
2016	22,8	4,9
2017	22,1	5,0
2018	23,3	4,7
2019	24,3	4,6
2020	24,6	5,1

• Aholi sonini bashorat
• ko'rsatgichlari
• 1. Dinamik qatorlari asosida:
• At+1= At(1+K)
• 2. YO’shni siljitish usuli asosida:
• At+1= At*Pt

BASHORAT SONINI ANIQLASH

• 9

• 1. Aholini umumiy o’sish koeffitzienti

• 2. t-yildan so’ng aholi soni:

MISOL

• 10

• 2019 Y. Aholi o’rtacha soni 100000 kishi. Tuqilganlar – 500, o’lganlar – 400/ migraziya: kelganlar soni – 800, ketganlar – 1200. 2028 y/(10 y. so’ng fholi sonini aniqlang, agar aholi q’zgarishi darajasi 2018 y. saqlansa.

• Echimi:

• 11

• 2020 y. prognozi: 2021 y. prognozi:

• 2028 y. prognozi: (10 y. keyin):

Hayot qiymati indeksi

• 12

• Р – tovar(hizmat)ning birligi qiymati;
• Q – tovar(hizmat)ning birligi qiymatining istemol hajmi.

• Мустақил иш мавзулари:
• 1. Россия аҳолисининг табиий ҳаракатини статистик ўрганиш.
• 2. АҚШ аҳолисининг табиий ҳаракатини статистик ўрганиш.
• 3. Хитой Халқ Республикаси аҳолисининг табиий ҳаракатини статистик ўрганиш.
• 4. Ҳиндистон аҳолисининг табиий ҳаракатини статистик ўрганиш.
• 5. Ўзбекистон Республикаси аҳолисининг МДҲ мамлакатларига миграциясининг ижтимоий-иқтисодий натижаларини статистик баҳолаш.
• 6. Халқаро аҳоли статистикаси кўрсаткичлар тизими.

4. Mehnat bozori statistikasi

• 12

• Mexnat resurslari - bu jamiyatdagi mehnatga layoqatli, bilim va malakaga, ishlab chiqarish yoki hizmat ko'rsatish qobiliyatiga ega bo'lgan kishilardir.
• Mexnat resurslarаning asosiy qismini mexnat qilish yoshida bo'lgan axoli soni tashkil qiladi.
• Mexnat resurslarаning quyi chegarasi – 16 y.
• Yuqori chegarasi – 60 (54) y.

• Mehnat resurslari statistikasining vazifalari:
• 1. Mamlakat xududidagi mehnat resurslari sonini , tarkibibi va tuzilmasini aniqlash.
• 2. Mehnat resurslari xarakatini o'rganish.
• Mehnat resurslari bozorini va uning unsurlarini o'rganish.
• 4. Mehnat vagti va undan foyidalanishni o'rganish (balans).

• Ахоли сони

• Мехнат
• ресурслари

• ногиронлар

• Миграция
• сальдоси

• МЛли ешидаги

• МЛсиз ешидаги

• Ишламаетган
• ахоли

• Ишлаетган
• ахоли

• Банд бўлганлар

• Банд
• бўлмаганлар

• ишламаетганлар

• Иқтисодий фаол
• ахоли сони

• Mehnat resurslarini
• ifodalovchi statistik ko'rsatgichlari
• Demografik usuli:
• Mehnat resurslari (MR) sonini quyidagicha hisoblash mumkin:
• МR = МYo - (N+BB) + PO
• bunda MYo - mehnat qilish yoshidagi aholi;
• N - mehnatga layoqatsiz aholi (nogironlar (1 va 2 guruh), imtiyozli pensionerlar) ;
• BB - mehnat yoshida bo'lib, band bo'lmagan aholi;
• PO - band bo'lgan pensionerlar va 16 yoshdan kichik bo'lgan o'smirlar soni.

• 2. Iqtisodiy usuli:
• МR = HBB +UihBB+ O’BB+Ishlm + Bl
• bunda HBB – hakikiy bahdlar;
• UihBB - uyida bahdlar;
• O’BB - o’qishda bahdlar;
• Ishlm - ishlamayotganlar .

• Mehnat resurslari ning o'rtacha sonini

Mehnat resurslari tabiiy xarakatini ifodalovchi statistik ko'rsatgichlari

• 1. Mehnat resurslari tabiyi o’sish koeffitsiyenti, ‰.

• 2. Mehnat resurslari tabiyi kamayish koeffitsiyenti, .

• 3. Mehnat resurslari tabiyi qo’shimcha o’sish koeffitsiyenti, .