Mavzu: aminokislotalarning olinishi va kimyoviy xossalari. Oqsillar va peptidlarnind tuzilishi, xususiyatlari va tarkibiy qismi. Oqsillar strukturasi va dinaturatsiyasi. Reja

CH2 = CH – COOH + 2NH3 → H2N –CH2 – CH2 – COONH4

4. Aldegidlarga ammiak va sianid kislota ta’sir ettirish:
Bunda dastlab aldemin, so’ngra - aminokislotalarning nitrile hosil bo’ladi. Hosil bo;lgan nitril girlolizlanganda -aminokislotalarga aylanadi.
5.Malon kislotaga ammiak va aldegid ta’sir ettirib olinadi. (V.M.Radionov usuli):

Karboksil guruh hisobiga boradigan reaksiyalar

• Aktiv metal oksidlari bilan
• MgO + 2NH2 – CH2 – COOH → (NH2 – CH2 – COO)2Mg + H2O
• Aktiv metallr bilan
• . 2Na + 2NH2 – CH2 – COOH → 2NH2 – CH2 – COONa + H2
• Kam eruvchan kislotalarning tuzlari bilan
• Na2CO3 + 2NH2 – CH2 – COOH → 2NH2 – CH2 – COONa + H2O + CO2
• Spirtlar bilan rtaksiyaga kirishub murakkab efirlar hosdil qiladi
• NH2 – CH2 – COOH + HOC2H5 → NH2 – CH2 – CO - OC2H5 + H2O aminosirka kislotaning etil efiri

Aminogruh hisobiga boradigan reaksiyalar

1. Mineral kislotalar bilan o’zaro ta’siri:

H2N–CH2–COOH + HCl → [H3N+–CH2–COOH] Cl-

2. Aminokislotalar nitrit kislota bilan ta’sirlashganda oksikislotalar hosil bo’ladi.

в

Оoqsillarning tuzilishi

• Oqsillar б-aminokislotalarning qoldiqlaridan tashkil topgan tabiiy yuqori molekulyar (biopolimer), murakkab tuzilishli organik birikmalardir. Oqsillar barcha o‘simlik va hayvon organizmi uchun juda zarur moddalardan biridir. Ular barcha tirik organizmlarning xujayra va to‘qimalari tarkibida bo‘lib, muhim hayotiy rol o‘ynaydi.
• Oqsillar tarkibiga asosan 4ta element kiradi: uglerod, vodorod, kislorod va azot. Ba'zi oqsillar tarkibiga S, P, Fe va boshqa elementlar ham uchraydi. Oqsillarning gidrolizi natijasida ko‘pincha 20 xil aminokislota hosil bo‘ladi.
• Agar oqsil moddalar gidrolizlanganda oxirgi mahsulot sifatida faqat aminokislotalar hosil bo‘lsa bunday oqsillar-proteinlar deyiladi. Bundan tashqari murakkab oqsillar-proteidlar ham bo‘lib, ularning tarkibiga б–aminokislotalar-dan tashqari boshqa organik va anorganik moddalar ham kiradi. Oqsil tarkibiga kiruvchi б–aminokislotalar o‘zaro peptid bog’i –NH-СO- bilan bog’langan bo‘ladi.
• ..