Mavzu: Antiplagiat tizimlari Reja

Mavzu: Antiplagiat tizimlari

Reja:

1. 
   Oʻzbekistonda milliy antiplagiat portali joriy etiladi
   
2. 
   Matnlarning o'ziga xosligini tekshirish bo'yicha onlayn xizmatlar
   
3. 
   Matnlarning o'ziga xosligini tekshirish dasturlari
   
4. 
   Matnni o'ziga xosligi uchun qanday tekshirish mumkin
   
5. 
   Antiplagiat uchun diplomni tekshirish quyidagicha
   

Oʻzbekistonda milliy antiplagiat portali joriy etiladi

Joriy yilning 12-dekabr kuni Toshkent moliya institutining majlislar zalida Innovatsion rivojlanish vazirligi tashabbusiga koʻra Polshaning “Plagiat. Pl” kompaniyasi vakillari bilan uchrashuv boʻlib oʻtdi. Tadbirda Innovatsion rivojlanish vazirining birinchi oʻrinbosari v.b. Sharof Rajabbayev qatnashdi. Shuningdek, oliy taʼlim hamda ilmiy-tadqiqot muassasalaridan 60 nafardan ortiq respublikaning ilmiy salohiyatini oshirishdan manfaatdor boʻlgan vakillar ishtirok etdilar.

Maʼruzachilar ushbu kompaniyaning Polsha va Yevropa Ittifoqidagi ilm-fan va taʼlimdagi koʻchirmachilikning oldini olish boʻyicha tajribasi va faoliyati, universitetlar uchun amaliy misollar bilan taklif etilayotgan kompleks yechimlar toʻgʻrisida taqdimot oʻtkazishdi. Ushbu tadbirning ahamiyati ayniqsa, yosh tadqiqotchilar uchun beqiyos boʻldi, ular ilmiy maqolalarni nashr ettirishda antiplagiat tizimlaridan foydalanish tartibi, shartlari, afzalliklari va ahamiyati bilan tanishdilar.

Tadbirda, shuningdek, Respublikadagi mavjud ilmiy nashrlar reytingini dunyo miqyosida oshirish va Scopus bazasiga kirish maqsadida “Plagiat.Pl” kompaniyasi bilan hamkorlik qilayotgan “Geliotexnika” xalqaro ilmiy-texnik jurnalining tajribasi ham namoyish etildi. Uchrashuvda antiplagiat tizimlarini oliy taʼlim hamda ilmiy-tadqiqot muassasalarida joriy etish, Oʻzbekistonda davlat tilidagi ilmiy nashrlarning yagona maʼlumotlar bazasini yaratish lozimligi masalasi koʻtarildi va bu mavzu qizgʻin bahs-munozaralarga sabab boʻldi.

Uchrashuv natijalariga koʻra referatlar, maqolalar, dissertatsiyalarning yagona maʼlumotlar bazasini tashkil qilish hamda ilmiy jurnallarning natijadorligi va samaradorligini baholashni amalga oshirish maqsadida respublikada chop etiluvchi ilmiy jurnallar matnlarini oʻzida jamlagan veb-portal yaratish maqsadga muvofiq ekanligi aytib oʻtildi. Bu yurtimiz ilmiy salohiyatini oshirish, ilm-fan va taʼlim sohasida plagiatga qarshi kurashishning huquqiy asosini tashkil etish, akademik va oliy taʼlim tizimida koʻchirmachilikka qarshi kurashishni kuchaytirishga xizmat qilishi taʼkidlandi.

Jahonda mavjud ilmiy nashrlar bazalari talablari asosida ilmiy nashrlarning aslligi, haqiqiyligini aniqlovchi “Antiplagiat tizimi”ni joriy qilish va ilmiy maqolalarga havolalar koʻrsatkichini oʻzida aks ettiruvchi “Yagona milliy havolalar koʻrsatkichi”ni shakllantirish masalalari boʻyicha kelishuvga erishildi. Bu oʻz navbatida, ilmiy faoliyat bilan shugʻullanuvchi tadqiqotchilar, olimlarning Xirsh va RINS boʻyicha koʻrsatkichlarining oshishiga, mamlakatimizning ilm-fanning turli sohalarida dunyo miqyosidagi nufuzini oshirishga xizmat qiladi.

Internetda plagiat uchun maqolani qanday tekshirish mumkin. Antiplagiat online - plagiatni tekshirish uchun onlayn xizmatlarga umumiy nuqtai. Matnni manbalardan boshqa tilga tarjima qilish

Ko'rinib turibdiki, agar matn "boshdan" yozilgan bo'lsa, nima uchun asarni plagiat ekanligini tekshirish kerak? Va shuning uchun u mutlaqo noyob bo'lishi aniq. Shunga qaramay, shaxsiy foydalanish uchun yozilmagan barcha matnlarning plagiat ekanligini tekshirish kerak - referat, tezis yoki kopirayt bo'lsin, qayta yozish bilan birga. O'z veb-saytini reklama qiladiganlar uchun plagiatni tekshirish juda muhimdir.

Bu nima uchun kerak? Birinchidan, saytni haqiqatan ham noyob tarkib bilan to'ldirish uchun plagiatni tekshirish kerak, bu uni qidiruv tizimlarining birinchi sahifalarida ko'rsatishga imkon beradi. Ikkinchidan, betakrorlikni tekshirish nafaqat matnni boshqa muallifdan nusxa ko'chirilmaganligini tasdiqlash bilan bir qatorda, matnda paydo bo'lgan kliclarni va keng tarqalgan iboralarni aniqlashga imkon beradi, shuning uchun uni yuzlab ana shunday maqolalar orasida yana bir egizak birodar bo'lishga majbur qiladi. Bunday markalarni tuzatish nafaqat asarni diversifikatsiya qilish, balki so'z boyligini sezilarli darajada kengaytirish va nutqni boyitishga yordam beradi.

Ayni paytda noyoblikni tekshirish bo'yicha xizmatlar juda oz, ularning har biri o'ziga xos xususiyatlarga ega, ammo noyoblikni tekshirishning uchta buzilmas mastodoni mavjud - Text.ru, AdvegoPlagiatus va Etxt Antiplagiat.

"Katta uchlik" dan tashqari, kamroq taniqli plagiatni tekshirish xizmatlari ham mavjud. Masalan, saytning ishlash printsipi text.ru algoritmiga o'xshaydi, ammo bu xizmat qo'shimcha ma'lumotisiz faqat belgilarning o'ziga xosligi va soni to'g'risida ma'lumot beradi. Siz kuniga 7 ta bepul tekshiruvni amalga oshirishingiz mumkin va ishning davomiyligi 10 000 belgidan oshmasligi kerak. Va xizmat maqolani nusxa ko'chirgan manbalarni aniqlash uchun mashhurdir. Uning eng muhim kamchiligi shundaki, u bilan siz faqat tarmoqqa allaqachon joylashtirilgan matnlarni tekshirishingiz mumkin, shuning uchun siz o'zingiz yozgan asarni tekshirib bo'lmaydi.

Va nihoyat, mumkin bo'lgan xizmatlarning eng jiddiylari. Uni ishlatish uchun majburiy ro'yxatdan o'tish talab qilinadi va tekshirish faqat matnli fayllar formatida amalga oshiriladi. Antiplagiat asosan ilmiy ishlar, ma'ruzalar, dissertatsiyalar, monografiyalar va boshqalarni tekshirish uchun ishlatiladi. Tekshiriladigan manbalar qatorida Rossiya davlat kutubxonasi bazasi, huquqiy va me'yoriy hujjatlar matnlari, ilmiy mavzularning to'liq matnlari bilan kutubxona bazalari mavjud. Barcha noyob tasdiqlash bazalaridan foydalanish uchun siz bir kundan bir yilgacha obuna uchun to'lashingiz kerak. Ammo obuna sotib olgandan keyin ham ishni aniqroq tekshirish uchun qidiruv modullari uchun qo'shimcha xarajatlar talab etiladi. Mumkin bo'lgan barcha ilmiy kutubxonalar mavjudligiga tanqidiy munosabatda bo'lmaganlar uchun uzunligi 5000 belgidan oshmagan matnni va faqat ochiq kirishdagi maqolalarni tekshirish imkoniyati bepul taqdim etiladi.

Har bir xizmatning o'ziga xos afzalliklari va kamchiliklari bor, shuning uchun plagiatni tekshirishning eng yaxshi usuli bu bir vaqtning o'zida bir nechta xizmatlardan foydalanish va yakuniy baholash uchun o'rtacha arifmetikani olish yoki siz test natijalarini standartlashtirish uchun boshlang'ich nuqtaga aylanadigan asosiy tizimni tanlashingiz mumkin.

Ushbu maqola matnni o'ziga xosligini tekshirish bo'yicha xizmatlarning umumiy ko'rinishiga bag'ishlangan. Unda matnlarning o'ziga xosligini tekshirish uchun eng ommabop va qulay xizmatlar va dasturlarni qisqacha tavsiflashga harakat qilaman.