Ўзбекистон Республикаси Солиқ Кодексига биноан асосий воситаларнинг амортизация нормалари қуйидагича белгиланган: | - Асосий воситалар гуруҳлари
| | | - Енгил автомобиллар, такси, йўлларда фойдаланиладиган автотрактор техникаси, махсус асбоб-ускуна, инвентар ва жиҳозлар, компютерлар, периферия қурилмалари ва маълумотларни қайта ишлаш ускуналари
| | | | | | - Темир юл, денгиз, дарё ва хаво транспорта воситалари, куч-қувват берадиган машиналар ва ускуналар: иссиклик-техника ускуналари, турбина ускуналари, электр двигателлари ва дизел генераторлар, электр ўзатиш ва алока қурилмалари, трубопроводлар
| | | - Бинолар, иншоотлар ва иморатлар
| | | - Бошқа гуруҳларга киритилмаган, амортизация қилинадиган активлар
| | - 1, Тўғри чизиқли усул асосий воситани фойдали ишлатишнинг бутун даври мобайнида эскиришнинг доимий суммаларини ҳисоблаб ёзишдан иборат.
- 2, Бажарилган ишлар ҳажмига мутаносиб равишда ҳисоблаб ёзиш усулига биноан амортизация миқдори фақат асосий восита қанча марта ишлатилишига ёки қанча маҳсулот бирлиги ишлаб чиқарилиши кутилаётганига боғлиқ бўлади.
- 3, Кумулятив усулда – амортизация суммаси ҳисоблаш коэффициентининг махражи бўлган объектнинг хизмат муддати йиғиндиси билан аниқланади. Бу коффициентнинг суратида объектнинг хизмат муддати охиригача қоладиган йиллар сони тескари тартибда кўрсатилади.
- 4, Камайиб борувчи қолдиқ усули бўйича мунтазам ҳисоблаб ёзилаётган суммалар фойдали ишлатиш муддати давомида камаяди.
- Тўғри чизикли усул.
- Амортизация суммаси амортизацияланаётган қийматни (тугатиш қиймати айрилган объектнинг дастлабки қийматини)кўзда тутилган фойдаланиш даврлари сонига бўлиш йўли билан топилади:
- Йиллик амортизация суммаси = (дастлабки қиймати-тугатиш қиймати) /хизмат қилиш муддати.
- Мисол. «Юлдуз» акциядорлик жамиятида асосий воситага эскириш ҳисоблаш бўйича қуйидаги маълумотлар мавжуд:
- Асосий воситанинг баланс қиймати – 500 000 минг сўм;
- Тугатилиш қиймати – 20 000 минг сўм;
- Хизмат муддати - 5 йил.
- Йиллик амортизация суммаси = (500000-20000)/5= 96 000 минг сўм.
- Амортизацияни тўғри чизиқли усулда ҳисоблаш жадвали
- Бажарилган иш ҳажмига нисбатан амортизацияни ҳисоблаш усули
- Корхонада шу давр мобайнида 480 000 000 сўмлик маҳсулот ишлаб чиқарилди. 1-йилда – 80 000 000, 2-йилда – 120 000 000, 3-йилда – 100 000 000, 4-йилда – 80 000 000, 5-йилда – 100 000 000 сўмлик маҳсулот ишлаб чиқарилди. Маҳсулот бирлигига кетган амортизация ҳаражати қуйидагига тенг:
- (500000000-20000000)/480000000=0,1 ҳар бир сўмлик маҳсулот учун
| | - Ишлаб
- чиқарил-
- ган
- маҳсулот
- ҳажми
| - Йиллик
- аморти-
- зация
- суммаси
| - Жамгарил-
- ган
- амортиза-
- ция
| | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
Do'stlaringiz bilan baham: |