Mavzu: Auditga kirish fanining nazariy asoslari fan: Auditga kirish

Auditning turlari va shakllari

Ichki audit – AQSh Ichki Auditorlar Instituti keltirgan ta’rifga ko’ra, “Korxona tomonidan uning o’z faoliyatini tekshirish va baholash maqsadida tashkil etilgan xizmatdir”. Ichki audit korxonaning xar bir bo’limi qanchalik o’z oldiga qo’yilgan vazifalar, reja ko’rsatkichlariga erisha olayotganini va bu ko’rsatkichga qanchalik tejamkorlik asosida erishayotganini tekshiradi va baholaydi. Ushbu vazifani amalga oshirish uchun xalqaro amaliyotda deyarli xar bir yirik korporatsiya o’z ichki auditorlariga ega. Buxgalteriya va boshqaruv nazorat tizimining samaradorligini o’rganish xam ichki auditorlar diqqat markazida turadi.

Auditning turlari va shakllari

Farq qiluvchi belgilari	Ichki audit	Tashqi audit
Maqsadi bo‘yicha	Korxona rahbariyati tomonidan belgilanadi	Moliyaviy hisobotlarning haqqoniyligini baholash va amaldagi qonunchilikka rioya etilayotganligini tasdiqlash
Qo‘yilgan vazifalarga ko‘ra	Korxona bo‘limlari yoki umuman korxonaning talabiga ko‘ra korxona kengashi va boshqaruvchisi tomonidan belgilanadi	Mustaqil tomonlar o‘rtasidagi shartnomaga asosan: korxona va auditorlik firmasi
Javobgarligi bo‘yicha	Majburiyatni bajarganligi uchun rahbariyat oldida	Mijoz va huquqiy-me’yoriy hujjatlarda ko‘rsatilgan uchinchi shaxslar oldida
Ob’ekti bo‘yicha	Boshqaruvning alohida funksional masalalarini yechish, korxonaning axborot tizimini ishlab chiqish va tekshirish	Korxonaning hisob tizimi va moliyaviy hisobotlarini tekshirish
Sub’ekti bo‘yicha	Korxona rahbariyatiga bo‘ysunuvchi va shtat tarkibidagi xodimlar	Auditorlik faoliyatini amalga oshirish litsenziyasiga ega bo‘lgan yuridik shaxs