Mavzu: Auditning mohiyati, uning maqsadi va vazifalari

Auditorlik faoliyati, moliyaviy hisobotlar va ma'lumotlar ustida tahlil va tekshirish jarayonida xato va noaniqliklarni aniqlash bilan boshlanadi. Bu jarayon shirkatning moliyaviy hisobotlarini tasdiqlash va ishonchini ta'minlashga yo'naltiriladi. Keyinroq, auditorlar shirkatning moliyaviy boshqaruvining qanday o'zgarishlarga ehtiyoj borligini aniqlash uchun audit natijalarini tahlil qilishadi. Bu holatda auditorlar shirkatning moliyaviy holatini va faoliyatini yaxshilashga yo'naltiruvchi tavsiyalarni berishadi. Auditning keyingi bosqichida, auditorlar hisobotlar va ma'lumotlar ustida tahlil va tekshirish jarayonida aniqlangan xato va noaniqliklarni bartaraf etishga yordam beradilar. Bu xatolar va noaniqliklar ortidan keltirilib, shirkatning moliyaviy hisobotlarining sifatini yaxshilashga yordam beradi. Auditorlik faoliyatining rivojlanishi, auditning yuqori sifatli va ishonchli hisobotlar taqdim etishga qaratilgan talablarni qondirish bilan bog'liqdir. Shirkatlar va korxonalar hisobotlarini tasdiqlash uchun auditorlarni qo'llash, auditorlik sohasining rivojlanishini ta'minlaydi.

Auditorlik faoliyatining rivojlanish bosqichlari: tasdiqlovchi audit; maqsadli sistemali audit; tavakkalchilikka asoslangan audit.
1.Tasdiqlovchi audit – bunda asosan hisob registrlari va hujjatlar tekshirildi.
2.Maqsadli sistemali audit – bu bosqichda muomala (operatsiya)larni nazorat qilish sistemasini kuzatish imkoniyati yaratildi.
3.Tavakkalchilikka asoslangan audit - sistemani nazorat qiluvchi shaxslar tomonidan qabul qilingan boshqaruv qarorlariga baho beriladi.

• Tasdiqlovchi audit, yoki nazorat audit, shirkatning moliyaviy hisobotlarini va ma'lumotlarini tekshirish va tasdiqlashni o'z ichiga olgan audit turi hisoblanadi. Bu turiy audit, shirkatning moliyaviy hisobotlarining haqiqiylik va ishonchini ta'minlash uchun amalga oshiriladi.
• Maqsadli sistemali audit shakllanishi bilan auditorlar ichki nazorat orqali ekspertiza o’tkaza boshladilar. Buning oqibatida shu narsa isbotlandiki, agar ichki nazorat tizimi samarali tashkil qilingan bo’lsa, xato va kamchiliklarni aniqlash uchun jiddiy tekshirishlar o’tkazishga hojat qolmaydi
• Tavakkalchilikka asoslangan audit yoppasiga yoki tanlov yo’li bilan o’tkaziladigan tekshirish bo’lib, u korxona faoliyati sharoitidan kelib chiqadi va asosan tor doiradagi ob’ektlarni tekshirish bilan yakunlanadi.