Mavzu: axborot xavfsizligini ta’minlashning g’oyaviy-nazariy asoslari

MAVZU:AXBOROT XAVFSIZLIGINI TA’MINLASHNING G’OYAVIY-NAZARIY ASOSLARI

REJA: 1. Axborot xavfsizligini ta’minlashning dolzarbligi. 2. Internet tarmog’ining salbiy jihatlarini ongli ravishda farqlay olish. 3. Axborot xavfsizligini imunitetini shakllantirish.

cAxborot xavfsizligi deb, ma’lumotlarni yo’qotish va o’zgartirishga yo’naltirilgan tabiiy yoki sun’iy xossali tasodifiy va qasddan ta’sirlardan xar qanday tashuvchilarda axborotning himoyalanganligiga aytiladi.

• Ilgarigi xavf faqatgina konfidelsial (maxfiy) xabarlar va xujjatlarni o’g’irlash yoki nusxa olishdan iborat bo’lsa, hozirgi paytdagi xavf esa kompyuter ma’lumotlari to’plami, electron ma’lumotlar, elektron massivlardan ularning egasidan ruxsat so’ramasdan foydalanishdir. Bulardan tashqari, bu xarakatlardan moddiy foyda olishga intilish ham rivojlandi.

Axborotning himoyasi deb, boshqarish va ishlab chiqarish faoliyatining axborot xavfsizligini ta’minlovchi va tashkilot axborot zaxiralarining yaxlitligi, ishonchliligi, foydalanish onsonligi va maxfiyligini ta’minlovchi qatiy reglamentlardan dinamik texnologik jarayonga aytiladi.

• Axborot xavfsizligini ta’minlashning xuquqiy me’yorlari

• Xavfsizlikni xuquqiy taminoti

• Xalqaro xuquqiy meyorlar

• Konstitutsiya

• Farmonlar

• Kodekslar

• Amal qilish xujjatlar

• Milliy xuquqiy meyorla

• Bitimlar

• Shartnomalar

• Litsenziyasi

• Patensiyalar

• Mualliflik xuquqlar

• Yo’riqnoma

Axborot xavfsizligini ta’minlashning asosiy yo’llari

• Axborotni himoyalash konsepsiyasi
• Axborot himoyasining strategyasi va arxitekturasi.
• Axborot xavfsizligining siyosati.

Axborotnxavfsizligining siyosati

• 1.Konsepsiya- axborot xavfsizligi muammosiga rasmiy qabul qilingan qarashlar tizimi va uni zamonaviy tendensiyalarni hisobga olgan holda olgan holda ywchish yo’llari.
• 2. Konsepsiyada ifodalangan maqsadlar, masalalar va ularni bo’lishi mumkin bo’lgan yechish yo’llari asosida axborot xavfsizligini ta’minlashning muayyan rejalari shakllantiriladi.

Konsepsiyani ishlab chiqishni uch bosqichda amalga oshirish tavsiya etiladi.

• Birinchi bosqich himoyaning maqsadli ko’rsatmasi, ya’ni qanday realboyliklardan, ishlab chiqarish jarayonlari, dasturlar, ma’lumotlar bazasi himoyalanishi zarurligi aniqlanishi shart. Ushbu bosqichda himoyalanuvchi alohida ob’ektlarni ahamiyati bo’yicha tabaqalashtirish maqsadga muvofiq hisoblanadi.
• Ikkinchi bosqichda himoyalanuvchi ob’ektga nisbatan bo’lishi mumkin bo’lgan jinoiy harakatlar tahlillanishi lozim. Iqtisodiy josuslik, terrorizm, sabotaj, buzish orqali o’g’irlash kabi keng tarqalgan jinoyatchiliklarning real xavf hatarlik darajasini aniqlash. So’ngra, niyati buzuq odamlarning himoyaga muhtoj asosiy ob’ektlariga nisbatan harakatlarning ehtiromliligini tahlillash lozim.
• Uchinchi bosqichning besh masalasi- vaziyatni, xususan o’ziga xos mahalliy sharoitni, ishlab chiqarish jarayonlarini, o’rnatib qo’yilgan himoyaning texnik vositalarini tahlillashdan iborat.

Axborot xavfsizligi bo’yicha tadbirlar

• Kompitensiyabning asosini axborot himoyasining strategiyasi tashkil etishi lozim. Unda ishonchli himoya tizimini qurish uchun zaruriy maqsadlar, mezonlar, prinsiplar va muolajalar aniqlanadi.
• Axborot himoyasi umumiy strategiyasining muhim xususiyati xavfsizlik tizimini tadqiqlashdir.
• Uni ikkita asosiy yo’nalishini ajratish mumkin: himoya vositalarining tahlili; xujum bo’lganini aniqlash.

E’TIBORINGIZ UCHUN RAHMAT!