Samarqand davlat veterinariya meditsinasi chorvachilik va biotexnologiyalar unversitet Biotexnologiya fakulteti 201-guruh talabasi Sheraliyeva Irodaning biotexnologiya jaroyonlar, jihozlari va avtomatlashtirish fanidan tayyorlagan mustaqil ta’limi Mavzu:Biotexnologik jaroyonlar,jihozlar va avtomatlashtirishda xavfsizlik qoidalari Reja 1.Biotexnologiya laborotoriyasidagi jihozlar. . 2.Laborotoriyada xavfsizlik qoidalari. Asbob – uskunalar va materiallar - Biotexnologiya labaratoriyasida foydalaniladigan asosiy asbob uskunalar laminar boks,avtoklav,termostat,quritish shkafi,sovutgichlar,sentrifugalar,elektroforez,avtomatik mikro pepedkalar,petri likopchasi,probirka hamda boshqa asboblar va idishlar.
LAMINAR BOKS - Laminar boks- meristema hujayralarini ajratish uchun 100% toza muhitni hosil qilish imkoniyatiga ega. U ish stoli ham deb yuritiladi. Alohida meristema ajratish xonasida turadi.
Termostat - Termostat- soat mexanizmi asosida ishlaydi, haroratni boshqarish orqali biologik materiallar, turli xildagi analizlar, namunalar va obye’ktlarga termik ishlov berishda ishlatiladi. Termostatning bazi tiplarish sovutish imkoniyatlari xam mavjud. Harorat chegarasi odatdagi tiplarida +5-+70 0C maxsus xillarida esa -45- +250 0C.
- Termostat. Bu jixozd xarorat bir xil darajada saqlanib turadi.Ko`p mikro arganizmlarning ko`payishi uchun qulay harorat 25 – 27 gradus xisoblanadi. Termostatlar quruq xavoli suvli bo`ladi. Bulardan mikroarganizmlarning o`stirish uchun foydalaniladi.
Quritish shkafi (paster pechi) - Zamonaviy jamiyatda ilm-fan va texnologiyaning jadal rivojlanishi, texnologiyaning turli sohalarini kesib o'tish va infiltratsiya qilish bilan quritish uskunalari bo'yicha tadqiqotlar katta natijalarga erishdi. Hozirgi vaqtda sanoat mahsulotlarini quritish texnologiyasining tez o'sib borayotgan talabi quritish uskunalarini rivojlantirishga katta hissa qo'shdi. Bozorda turli xil yangi quritish uskunalari mavjud: yangi yuqori quvvatli qurituvchilar, tsilindri quritgichlar, yuqori haroratli bug 'quritgichlari va zaryadsiz oqim quritgichlari.
- Shisha chinni va metaldan yasalgan labaratoriya idishlari siterillash uchun mo`ljallangan.
Avtoklav - Avtoklav- probirkalar, qopqoqlar, pinset, qaychi, skalpel, predmet oynasi, mikroigna, kolbalar va boshqa ish jihozlari sterillovchi qurilma. 20-200 litrli, gorizontal yoki vertikal xillari mavjud. Sterillash 2-3 atmosfera bosimida 20-30 daqiqa davom etadi.
Sovutgichlar - Ozuqa muxitlarini zardob va boshqa biologik jixatdan faol preparadlarni 4 gradus atrofida saqlash uchun foydalaniladi. Biopreparadlarni 0 gradusdan past xaroratda saqlash uchun past xaroratli sovutgichlardan foydalaniladi. Bularda xarorat – 20 gradus va undan xam past bo`lishi mumkin.
Sentrifuga - Sentrifuga-hujayra organoidlarini yuqori tezlik aylanmasida turli qatlamlarga ajratib olishga asoslangan. Aylanish tezligi minutiga 1000-15000 marttagacha. Rotorlarlari turli xil xajm va shakldagi bo’ladi. Sovutish (-9 0C) va avtoklavlash (121 0C) funktsiyalari mavjud.
Elektroforez - Elektroforezni birinchi bo`lib Maskva universtetining professirlari P.I.Straxov va F.F.Reyslar 1809-yilda kashf qilingan. Elektroforezlar yordamida sirtning chuqur qismigacha kirib boradigan mayda bo`lakchalar yordamida yuzini qoplash mumkin.Elektroforez kimyo sanoatida tutun va tumanlarni tarqatishda xamda eritmalar tarkibini o`rganishda tadbiq etiladi.
Tibbiyotda qo`llaniladigan elektroforez Petri likopchasi - Perti likopchasi ikkita bir biriga qopqoq bo`lib yopiladigan yassi diametri 8-10 sm bo`lgan yumaloq idish. Petri likopchasi shisha yoki tiniq plastmassadan tayorlanadi va unda agarli ozuqa muxitida mikro organizmlar yoki o`simlik to`qimasi o`stiriladi. Petri likopchasi nemis olimi R. Koxning shogirdi YU.Petri tomonidan birinchi bor 1887-yil mikroorganizmlarni o’stirish uchun ishlatilgan.
Biotexnologiya laboratoriyasida quyidagilar taqiqlanadi 1. Laboratoriyaga ustki va bosh kiyim bilan kirish: 2. Laboratoriyada xalatsiz ishlash va u yerda bo‘lish. 3. Ovqatlanish, chekish, stollarga begona predmetlar, portfel, sumkalar, bosh kiyimlarni quyish. 4. Laboratoriyada ortiqcha xarakatlanish, keskin xarakat qilish va bu bilan o‘rganilayotgan materialni boshqa mikroblar bilan ifloslantirish. E’tiboringiz uchun raxmat! - E’tiboringiz uchun raxmat!
Do'stlaringiz bilan baham: |
