Mavzu: bolalar nevroz

BOSH AYLANISHI — SABABLARI, TASNIFI, TASHXISLASH, 
DAVOLASH, OLDINI OLISH 
Bosh aylanishi
(vertigo) — atrofdagi fazoda o’z tanasining nazoratsiz 
harakatlanishi, tayanchning siljishi yoki ko’ruv zonasida joylashgan 
ob’yektlarning harakatlanishini his etish tuyg’usidir. Xo’sh, u nima 
sababdan aylanadi, bosh aylanganda nima qilish kerak? 

---

Evolyutsion taraqqiyot jarayonida inson tinch holati va harakatlanishida 
bu haqida o’ylamasdan ham muvozanatni saqlashni o’rgandi. 
Muvozanatni yo’qotish hissi odamlarda turli darajadagi vahima paydo 
bo’lishiga olib keladi. Ularning tasavvurida atrofdagi olam barqaror 
bo’lishdan to’xtaydi, atrofdagi borliqning aylanishi, tebranishi va 
qimirlashi tuyg’usi hosil bo’ladi. Boshi aylanayotgan odam goh u 
tomonga, goh bu tomonga ketib qoladi, hatto yiqilib tushishi mumkin, u 
o’zining boshidagi aylanish hissini yenga olmaydi. Bosh aylanishi bilan 
og’rigan bemorlar oyoqlarida zaiflik, «atrof muhitda suzib yurish» va 
nazoratsiz yiqilishlar hissi haqida gapirishadi.
Vestibulyar 
apparatlarning 
buzilishi: 
muvozanatni 
saqlash 
qiyinchiliklari, bosh aylanishi. Ishtahaning buzilishi (ortiqcha yoki kam 
ovqatlanish, ochlik hissi mavjudligi, lekin ovqat paytida tez toyib qolish). 
Uyqu buzilishi (uyqusizlik): uxlab qolish qiyinligi, erta uygonish, tunda 
uygonib ketishlar, uyqudan keyin tetiklik tuygusi yetishmasligi, 
qorqinchli tushlar korish. 
UYQUSIZLIK MUAMMOSI — UYQU BUZILISHINING 
SABABLARI, UY SHAROITIDA YORDAM CHORALARI 
Uyda uyqusizlik bilan kurashish uchun nima qilish kerak? Uyqusizlik va 
uyqu buzilishining boshqa turlari deyarli butun dunyo miqyosdagi 
muammodir. Kimdir «uyqusizlikdan qiynalmoqda» deb, biz nafaqat uyqu 
davomiyligi qisqaligini, balki uxlab qolish qiyinligi va tez-tez uyg’onib 

---

ketishni nazarda tutamiz, bu esa hordiq chiqarishga yo’l qo’ymaydi va 
ertalablari charchoqlik hissi bilan uyg’onishga olib keladi. Tungi 
uyqusizlik deyarli har bir kishi uchun tanish, alohida muammo sifatida 
bolalarning kunduzi uxlamasligi ham qaraladi, u bolaning o’ziga xos 
xususiyati yoki asab tizimi buzilishining alomati bo’lishi mumkin. Agar 
uyqusizlik odamni vaqti-vaqti bilan bezovta qilib tursa, u holda dori-
darmonlar bilan davolash masalasiga ehtiyoj yo’q. Uyqusizlikdan aziyat 
chekishga olib keladigan sabablarni, shuningdek kechalari uxlay olmasa 
nima qilish kerakligi va uy sharoitida uyqusizlikni yengish uchun 
mutaxassis maslahatlarini ko’rib chiqamiz. 
Jismoniy 
ogriqni 
psixologik 
boshdan 
kechirish 
(psixalgiya), 
ipoxondriyagacha olib boradigan oz sogligiga haddan ortiq gamxorlik. 
Vegetativ buzilishlar: kop terlash, yurak urishi, arterial bosimning 
ozgarishlari, meda faoliyatining buzilishi, yotal, tez-tez siyish, axlatning 
suyuqligi. Bazan libido va erektsiyaning pasayishi.bosh aylanishi 
uyqusizlik yotal.