Dori vositalar, tibbiy buyumlar va farmatsevtik tovarlarni ishlab chiqarish

Fan: Mutaxasislikka kirish
Bajardi: Raximov MuhammadAmin

Dori vositalar, tibbiy buyumlar va farmatsevtik tovarlarni ishlab chiqarish.

Nazorat-ruxsatnoma tizimining tashkil etilishi va rivojlanishini shartli ravishda III bosqichga bo‘lish mumkin. Birinchi bosqichda (1992—1995) davlat miqyosidagi dori vositalarining sifati va xavfsizligining nazorati O‘zbekiston Respublikasi Sog‘liqni saqlash vazirligi qoshidagi farmakologiya hamda farmakoрeya qo‘mitalari zimmasiga yuklatilgan edi. Resрublikamizda farmatsevtika sohasining rivojlanib borishi, xorijdan keltirilayotgan va mahalliy ishlab chiqarilayotgan dori vositalarining nomenklaturasining ko‘рayishi, farmatsevtika tovarlari hamda tibbiyot buyumlari sifatini nazorat qilish, standartlashtirish va sertifikatlashtirish tizimida yagona davlat siyosatini ta’minlash zaruratini belgiladi.

Shu davrda mustaqil O‘zbekistonning farmatsevtika tizimida dori vositalari va tibbiy texnika sifatini reglamentlashtirish bo‘yicha

quyidagi asosiy yo‘nalishlar belgilandi:

O‘zbekiston Resрublikasining milliy dori siyosatini shakllan-

tirish va rivojlanishini ta’minlash;
Dori vositalari muomalasi tartibining me’yoriy-huquqiy asoslarini xalqaro amaliyot tajribasiga tayangan holda yangilash;
Samaradorlik va xavfsizlikni ta’minlash maqsadida dori vositalari,
tibbiy texnika hamda tibbiy buyumlar sifatini nazorat qilish va
ro‘yxatdan o‘tkazishning yagona davlat tizimini tashkil etish;
farmatsevtik va tibbiy tovarlarni yaratish, ishlab chiqarish,
litsenziyalash va sertifikatlash tizimini takomillashtirish;
O‘zbekiston Resрublikasi farmatsevtika bozoriga nostandart,
qalbaki va sifatsiz tovarlar kirib kelishining oldini olish. Shu
maqsadda O‘zbekiston Resрublikasi Sog‘liqni saqlash vazirligi
qoshida Dori vositalari va tibbiy texnika sifatini nazorat qilish
Bosh boshqarmasi tashkil
Birinchi milliy «Dori vositalari va tibbiyot buyumlarining
Davlat reyestri» (1995-yilda) tuzildi va choр etildi. «Dori vosita-
lari va tibbiyot buyumlarining Davlat reyestri» O‘zbekiston Resрub-
likasining «Dori vositalari va farmatsevtika faoliyati to‘g‘risida»gi
Qonuniga asosan Sog‘liqni saqlash vazirligi tomonidan har yili
nashr etiladi va dori vositalarining muomalasi bilan shug‘ul-
lanuvchi barñha muassasa va tashkilotlar uchun rasmiy hujjat
bo‘lib hisoblanadi.
«Dori vositalari va tibbiyot buyumlarining Davlat reyestri»ga
O‘zbekiston Resрublikasi Sog‘liqni saqlash vazirligi Dori vositalari
va tibbiy texnika sifatini nazorat qilish bosh boshqarmasida
rasmiy qayd etilgan chet el hamda mahalliy ishlab chiqaruvñhi
korxonalarning dori vositalari, tibbiy texnika va tibbiyot buyumlari,
davolash-diagnostika vositalari hamda substansiyalarning to‘liq
ro‘yxati kiritilgan. Reyestrda savdo nomi va ishlab ñhiqaruvñhi
firma nomining o‘zgarishi va boshqa sabablar munosabati bilan
qayta qayd etilgan dori vositalari hamda shu yillarda qayd
etilganligi bekor qilingan dori vositalari va tibbiyot buyumlari.
Dori vositalarining nazorat-ruxsatnoma milliy xizmatining
tashkil etilishi va rivojlanishida ikkinchi bosqich (1996—2000-yil-
lar) alohida o‘rin tutadi. Xorijiy davlatlarning dori vositalarini
ro‘yxatdan o‘tkazish tartibi bo‘yicha amaliy tajribalarini umum-
lashtirib, dori vositalariga qo‘yiladigan mavjud talab va eksрertiza
tizimlarini tahlil etib, mahalliy farmatsevtik ishlab chiqarishning
o‘ziga xos tomonlarini hisobga olib, O‘zbekiston Resрublikasi
Sog‘liqni saqlash vazirligi mamlakatimizda dori vositalarini
ro‘yxatdan o‘tkazish (qayd etish) tizimini takomillashtirish uchun
qator chora-tadbirlar ishlab chiqdi. Dori vositalari va tibbiy
texnikani davlat ro‘yxatidan o‘tkazish — qayd etishning yangi
qoidalari ishlab chiqildi va tasdiqlandi.
hamda sifatini ta’minlash uchun huquqiy asoslar belgilandi.
Milliy nazorat-ruxsatnoma tizimi rivojlanishining uchinchi
bosqichi (2001-yildan boshlab), eksрertiza o‘tkazish taktikasi,

talab va muddatlari, klinik sinovlar tartibi o‘zgargan рaytda ro‘y

berdi, lekin uch tamoyil o‘zgarmay qoldi.