mexanizmini modellashtiradi. Bu ekspert tizimlarni matematik modellash yoki
kompyuter animatsiyasi tizimidan muayyan darajada ko‘rsatib beradi. Dastur,
albatta, ushbu fan sohasida mutaxassis vazifasini to‘liq ishlab chiqa oladi
deyolmaymiz, biroq, asosiy e’tiborni ekspert tomonidan qo‘llaniladigan muammo
echimiga kompyuter vositasi bilan takomillashishiga qaratilishi muhimdir.
• Tizim, hisoblash operatsiyalaridan tashqari, unda joylashgan ma’lumotlarga
asoslanib muayyan idrok va xulosalarni shakllantiradi. Tizimda bilim, odatda, ayrim
maxsus tillarda keltirilgan va xulosa va oxirgi to‘xtamga kelishni shakllantiradigan
dasturiy koddan alohida saqlanadi. Ushbu dastur komponenti bilimlar bazasi deb
qabul qilingan.
• Muammolarni hal qilishda evristik va taxminiy usullar mavjud, ular
algoritmdan farqli ravishda har doim ham muvaffaqiyatni kafolatlamaydi. Evristika,
mohiyatan, ta’sir qonuni (Rule of Thumb) hisoblanadi va inson tomonidan o‘xshash
muammolarni echishning amaliy tajribasini to‘plash borasida o‘zlashtirilgan ba’zi
bilimlarni mashina shaklida aks ettiradi. Bunday usullar taxminiy hisoblanadi, ya’ni,
birinchidan, ular mukammal boshlang‘ich axborotni talab etishmaydi va ikkinchidan.
muayyan ma’noda taqdim etilayotgan echim to‘g‘riligiga ishonch bilan (yoki
ishonchsizlik bilan) tavsiflanadi.
Ekspert tizimi sinfi tor kasbiy fan sohalarida ishlash uchun taqdim etilgan bir
necha ming dastur mahsulotlarini hosil qiladi, shuning uchun bunday tizimlar tasnifi
etarli darajada turlicha bo‘lishi mumkin. 3.3.8-rasmda umumiy tasnifning
imkoniyatlaridan biri ko‘rsatilgan.
Ekspert tizim tuzilishi dasturiy va kommunikatsion vositalardan tashqari,
odatda, bilim va ekspert bo‘yicha injener-mutaxassislarni o‘z ichiga oladi, ular ekspert
Do'stlaringiz bilan baham: |