Мавзу: Бухгалтерия хисоби ва унинг мохияти


Download 1.01 Mb.
bet32/39
Sana18.02.2023
Hajmi1.01 Mb.
#1212335
1   ...   28   29   30   31   32   33   34   35   ...   39
Bog'liq
buxgalteriya xisobi

Бешинчи талаб. Корхоаналарнинг ҳисоботи қисқа ва зарар кўрсатгичгина йўзида гавдалаштиришдан иборат.


Ҳисоботнинг турлари ва унинг мазмуни. Ҳисоб турларига мос ҳолда ҳисоботнинг хам уч тури,яъни оператив-техника,статистика бухгалтерия ҳисоботлари мавжуд.Бухгалтерия ҳисоботлари маълумотларни йигиш даражасига караб бошлангич ва йигма ҳисоботларга бўлинади.
Бошлангич бухгалтерия ҳисоботи деб муайян корхона ёки унинг кисмларининг хўжалик ва молиявий фаолиятини акс эттирувчи маълумотларга эга бўлган бухгалтерия баланси ва бир неча ҳисобот жадваллар йигиндисига айтилади.
Йигма бухгалтерия ҳисоботи бошлангич ҳисоботлар маълумотларини йигиш асосида тўзилган булади. Бу ҳисоботда бир хил сохадаги бир неча корхоналарнинг ишлаб чиқариш-хўжалик ва молиявий фоалиятларини маълум ҳисобот шакилларига йигилган ҳолда акс эттирилади. Шу асосда тўзилган ҳисобот шакиллари йигиндисига йигма ҳисобот дейилади.
Бугалтерия ҳисоботлари кайси давирга тўзилишига караб икки турга, яъни даврий ва йиллик бухгалтерия ҳисобларига бўлинади.
Даврий бухгалтерия ҳисоботи хўжалик йилининг маълум санасида жорйи бухгалтерия ҳисоби маълумотлари асосида тўзилади. Даврий бухгалтерия ҳисоботи кай си муддатга тўзилишига караб ойлик ва чоракли ҳисоботларига бўлинади.
Йиллик бухгалтерия ҳисоботи жорий йилнинг охирида тўзилади. Бу ҳисобот корхонанинг бир йиллик ишлаб чиқариш – хўжалик ва молиявий фаолиятини акс эттирувчи маълумотлар келтирилган бир канча шакллардан иборат.
Корхоналар йиллик бухгалтерия ҳисоботи куйидагилардан иборат булади:

  • бухгалтерия баланси.

  • молиявий натижалар ва уларни ишлатиш хақда ҳисобот.

  • Корхона мулкининг холати хақда ҳисобот.

  • Корхонанинг бор маблағлари ва уларнинг харакати хақдаги ҳисобот.

Йиллик бухгалтерия ҳисоботига зарурат тугилганда тушунтириш9 ва изохлар хам берилади.


Бухгалтерия ҳисоботини тўзиш, топшириш ва тасдиклаш тартиблари. Ҳисоботни тўзиш, топшириш ва тасдиклаш тадбирлари «Бухгалтерия ҳисоботи ва баланслар хакиджаги низом» да ишлаб чикилган.
Корхоналар молиявий ҳисоботининг ишончлилиги ва холислилиги хамда амалга оширилган хўжалик операцияларининг конунийлигига ишониш учун бухгалтерия ҳисоботини расмий текшириш аудит деб аталади. Корхонанинг молиявий фаолиятини назорат килувчи киши – тафтишчи эса аудитор деб аталади. Корхонанинг молиявий ҳисоботини ва хўжалик фаолиятини текшириш ишларини Иқтисодий экспертиза қилиш ва уларга ҳисоб ва молиявий масалалар буйича тегишли маслахатлар берувчи хамда юкоридаги ишларни маълум хак учун бажарувчи ташкилот аудитор ташкилоти ёки аудитор хизмати деб аталади.
Даврий бухгалтерия ҳисоботи ва баланслари келгуси ойнинг 15-санасидан кечикмасдан, йиллик бухгалтерия ҳисоботи ва баланслари эса келгуси йилнинг 1-мартидан кечикмасдан куйидаги идораларга топширилади:
А) мулк эгаларига (давлат мулкини бошқариш топширилган идораларга; тегишли таъсис хужжатларига кура таъсис этувчиларга, катнашувчиларга);
Б) давлат солик инспекциясининг идорасига;
В) банк муассасаларига (кредит шартномаларига кура).

Download 1.01 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   28   29   30   31   32   33   34   35   ...   39




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling