Mavzu: Cho’kindi tog’ jinslarining yotish shakllari
Download 323.19 Kb. Pdf ko'rish
|
6 Maruza Cho‘kindi tog‘ jinslarining alohida yotish shakllari
- Bu sahifa navigatsiya:
- Riflar (suv tagidagi qoya ).
- Nazorat savollari
|
CHo’kindi brekchiyalar
. Bo’laklari 10 mm dan katta o’tkir qirrali chaqiq bo’laklardan tuzilgan va sementlashgan tog’ jinslariga brekchiyalar deyiladi. Brekchiyalar xech qanday strukturaga ega bo’lmagan kulrang gillardan tashkil topgan massadir. Ular asosan mayda silliqlangan va o’tkir burchakli oxaktosh, kvarsit va boshqa jinslarning bo’laklaridan tashkil topgan. Ularning qalinligi 100 m va undan ortiq bo’lishi mumkin. Brekchiyalar gorizont bo’lib yotadi. CHo’kindi brekchiyalar asosan ko’tarilayotgan balandliklarni yon big’rlarida hosil bo’ladi. Riflar (suv tagidagi qoya ). Riflar organizmlar qoldiqlarini ma’lum bir maydonda zich holda to’planishi natijasida hosil bo’ladi. Bu organizmlar asosan dengiz va okeanlarning 200-300 m chuqurlikkacha bo’lgan joylarida hosil bo’ladi. Riflar ko’pincha ularni tashkil qilgan organizmlar nomi bilan aytiladi, masalan, chig’anoqli riflar, koralli riflar va xkz. Riflar asosan oxaktosh qatlamlari orasida uchraydi. Agar riflardagi organizmlar miqdori kamroq bo’lsa ularni rifli oxaktoshlar deyiladi. Riflarning shakli va o’lchamlari juda xilma xildir. Riflarning o’lchamlari bir necha 100 metrdan bir necha km gacha bo’lib, asosan aylana shaklida bo’ladi. Qalinligi esa bir necha 100 metrni tashkil qiladi. Hozirgi vaqtda Er yuzidagi eng katta rif Avstralidagi Katta Barer rifi bo’lib, uning uzunligi 2000 km, eni 200 km va qalinligi 400 m ni tashkil qiladi. Koralli riflar juda tikligi bilan ajralib turadi. Ularning qiyaligi Yuqori qismida 60 0 gacha bo’lishi mumkin. Hozirgi riflarda riflarning yon bag’rlaridagi qiyalik 8-17 0 ni tashkil qiladi. Tepa qismlari deyarli tekis. Riflarni tagida har xil jinslar yotgan bo’lishi mumkin, masalan gillar, qumtoshlar va xkz. Hozirgi vaqtda chuqurlikdagi bekilgan rifli strukturalar geofizika usullari bilan aniqlanadi. 61-rasm. Rif * Nazorat savollari 1. Cho’kindi jinslar deb nimaga aytiladi? 2. Klastik daykalar? 3. Cho’kindi brekchiyalar? 4. Riflar (suv tagidagi qoya) nima? Download 323.19 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|