Мавзу: Дарёдаги гидроузеллар ва сув омборлари

1-расм. Сув омборининг асосий элементлари ва зоналари. Сув омбори режимининг асосий элементлари:

• 1-расм. Сув омборининг асосий элементлари ва зоналари. Сув омбори режимининг асосий элементлари:
• 1-димланишга қадар сув сатҳи;
• 2- димланишга қадар тошқин сув сатҳи;
• 3- нормал димланган сатҳ;
• 4- димланиш шароитида тошқин сув сатҳи.

Сув хўжалиги ҳисобларида сув омборларининг оқимни мавсумий, йил давомида, кўп йиллар давомида ростлайдиган турлари фарқланади. Лойқа босиш ҳисобларида юқори бьефнинг бошқача таснифидан фойдаланилади.

• Сув хўжалиги ҳисобларида сув омборларининг оқимни мавсумий, йил давомида, кўп йиллар давомида ростлайдиган турлари фарқланади. Лойқа босиш ҳисобларида юқори бьефнинг бошқача таснифидан фойдаланилади.
• Сув омборлари ўзанли, яъни водий дарёларини сув билан бостирилиши натижасида ҳосил қилинади, ўзандан четда, яъни сув қуйиб йиғиладиган, водий дарёсидан ташқаридаги пастликларда ҳосил қилинадиган, каби турларга бўлинади (2-расм).

2-расм (ГТИколлеж). Сув омборларининг жойлашиш схемалари:

• 2-расм (ГТИколлеж). Сув омборларининг жойлашиш схемалари:
• 1-дарё ўзанида; 2-дарёдан четда, Магистраль канал сув омборидан таъминланади; 3-дарёдан четда, Магистраль канал қўшимча равишда сув омборидан таъминланади; 4-дарёдан четда ва дарёдан қўшимча таъминланади.

Сув омбори ҳавзасини ташкил қилиш тадбирлари таркибига қуйидагилар киради:

• Сув омбори ҳавзасини ташкил қилиш тадбирлари таркибига қуйидагилар киради:
• Ер ости сувларининг кўтарилиши ва ер устки сувларининг ташланиши натижасида сув босадиган зоналардан, ҳамда тўлқинлар билан бузиладиган қирғоқ полосасидан аҳоли яшаш пунктларини, йўлларни, ЭУЛ, алоқа линияларини, тарихий ёдгорликларни ва объектларни кўчириш;
• баъзи объектларни, шу жумладан баъзи бир қишлоқ хўжалиги ер майдонларини сув босишдан ҳимоя қилиш. Тахминий баҳоланганда сув босадиган зона янги шароитларда грунт сувлари сатҳи ҳолати билан аниқланади: аҳоли яшаш пунктларида грунт сувлари чуқурлиги 4 м дан, бошқа жойларда эса 2 м дан кам бўлса, бундай ҳудудлар сув босган ҳисобланади.