Mavzu: Dars jarayonida qo‘llaniladigan usullar va ularning mohiyati Ishningmaqsadi

9-chizma. Venndiagrammametodinituzilishi

1. 
   O’rganilayotgan“A” ob’ektningo’zigaxosjihatlari;
   
2. 
   O’rganilayotgan “B” ob’ektningo’zigaxosjihatlari;
   
3. 
   O’rganilayotgan “C”ob’ektningo’zigaxosjihatlari;
   
4. 
   O’rganilayotgan“A” va “B” ob’ektlarningo’xshashjihatlari;
   
5. 
   O’rganilayotgan“A” va “S” ob’ektlarningo’xshashjihatlari;
   
6. 
   O’rganilayotgan“S” va “B” ob’ektlarningo’xshashjihatlari;
   
7. 
   O’rganilayotgan“A”, “B” va “S” ob’ektlarningo’xshashjihatlari.
   

“KUBIK” METODI

“ Kubik” metodi-mavzuni har tomonlama osono’rganishgayordamberadi. Fikrlashuchunharxilyordamchisavollarberiladi.Metodniamalgaoshirishuchunta’limberuvchitomonidan 15x20 smo’lchamdagikubiktayyorlanadi. Kubikningtomonlarigaquyidagi
savollaryoziladi:

• 
  Tasvirlabbering
  
• 
  Solishtiring
  
• 
  Bungaassotsiatsiyabering
  
• 
  Tahlilqiling
  
• 
  Bungaijobiyvasalbiyfikrbildiring
  
• 
  Buniqo’llang.
  

Metodquyidagichaamalgaoshiriladi:

1. 
   Mavzuberiladi, ta’limoluvchilargaberilganmavzuniuylashvachuqurko’ribchiqishhamdaberilgannarsaniularqandayko’riyotganniaytibberishishiso’raladi: rangi, shakli, jihatlari, belgilarvahokazolar.
   
2. 
   Birinchisavolo’qiladi. Bunitasvirlabbering. Narsagadiqqatbilanqarang.
   
3. 
   Bunisolishtiring. Nimabilanfarqlanadi, bunimagao’xshaydi.
   
4. 
   Bungaassatsasiyabering. Ushbunarsanimahaqidao’ylashgasiznimajburlaydi, nimafikrxayolingizgakeladi, nimagao’xshashimumkin, yokifarqlitomonlari.
   
5. 
   Ushbunarsanitahlilqiling. Ushbunarsaniqandayyasashmumkin. Qandayishlatishmumkin.
   
6. 
   Hayokiyuqdegandalillarkeltiring, ishontiraoladigandalillarkeltirishgaharakatqiling.
   

Yozmaishnita’limoluvchilaryakkatartibdabajaribbo’lganlaridanso’ng, ta’limberuvchiguruhlarnijuftlikkabo’ladilarvaharbirjuftliko’ziningsherigibilankubikningbirtomoninio’qibchiqadilar.
Guruhdanixtiyoriyikkitajuftliko’zlariningyozmajavoblarinibutunguruhgao’qibberadilar.
“ESSE” METODI
“ Esse” metodi–(fransuzchatajriba, dastlabkiloyiha)shaxsningbirormavzugaoidyozmaravishdaifodalangandastlabkimustaqilerkin
fikri.Bundata’limoluvchio’ziningmavzubo’yicha
taassurotlari, g’oyasivaqarashlarinierkintarzdabayonqiladi.
Esseyozishdahayolgakelgandastlabkifikrlarnizudlikbilanqog’ozgatushirish, ilojiboricharuchkaniqog’ozdanuzmasdan - to’xtamasdanyozish, so’ngramatnniqaytatahlilqilib, takomillashtirishtavsiyaetiladi. Manashundaginayozilganesseninghaqqoniybo’lishie’tirofetilgan.Essenimuayyanmavzu, tayanchtushunchayokierkinmavzugabag’ishlabyozishmaqsadgamuvofiq. Ba’zan, ayniqsatarbiyaviysoatlardata’limoluvchilargao’zlarigayoqqanmavzubuyichaesseyozdirishhamyaxshinatijaberadi.
Buusulhaminsonfikrlashqobiliyatinirivojlantirishdamuhimrolo’ynaydi. Ularnorasmiyfikrvaqiyofalarniqaydqilishhartomonlamako’ribchiqilmagunchaxotiradasaqlabturishvaularniyanadaaniqroqifodalashgaimkonberadi.
“ BUMERANG” METODI
“Bumerang” metodita’limoluvchilarnidarsjarayonida, darsdantashqaridaturliadabiyotlar, matnlarbilanishlash, o’rganilganmaterialniyoddasaqlabqolish, so’zlabberaolish, fikrinierkinholdabayonetaolishhamdabirdarsdavomidabarchaishtirokchilarnibaholayolishgaqaratilgan. Ushbumetoddatarqatmamateriallarishtirokchilartomonidanyakkavaguruhholatidao’zlashtiriladihamdao’zarosuhbat, bahs-munozara, turlisavollarorqaliularningmatnniqaydarajadao’zlashtirilganliginazoratqilinadivakichikguruhlarningfaolliklarivao’zlashtirishdarajalaritezkorbaholanadi.
“Bumerang”metodibirnechabosqichdao’tkaziladi:
1- bosqich. Raqamlikartochkalaryorlamida 4-5 kishidaniboratkichikguruhlarnitashkil etishvao’rganiladiganmavzumatniniguruhlarsonigamosholdaalohidabo’laklargaajratganholdaguruhlargatarqatish.
(Harbirguruhgaalohidatopshiriqberiladi, tarqatmamatnlarhamharbirishtirokchigaberilishilozim)