Мавзу: Доривор ўсимликларни ресурсшунослиги тўғрисида тушунча ва унинг вазифалари. Геоботаника ва ресурсшунослик терминлари. Ўзбекистон флорасини бойлиги ва хилма-хиллиги


Download 0.78 Mb.
bet2/8
Sana24.02.2023
Hajmi0.78 Mb.
#1227258
1   2   3   4   5   6   7   8
Bog'liq
3 - маъруза (1)

Эдификатор

  • Доминантлар катта бир мухитни ҳосил қилувчи хусусиятга эга бўлиб, жамоа қурувчилари - эдификатор номини олган.
  • Эдификаторларга мисол қилиб, арчазорлар жамоасидаги (арча ўрмонлари) арчани олиш мумкин. Арчалар жуда кўп бўлиб, улар ўзига хос фитоиқлимни ташкил этади: ёруғликни кескин пасайтиради, хаво намлиги юқори ва х.к.. Арча шохлари, қуббаларнинг тўкилиши билан тупроққа хам ўз таъсирини кўрсатади.

Субдоминант

  • Доминант турларга нисбатан озроқ миқдорда учрайдиган, аммо фитоценозда маълум аҳамиятга эга бўлган турлар субдоминант (иккинчи хукмрон) турлар деб аталади. Доминант ва субдоминант турларидан ташқари жамоа таркибида камроқ сонда учрайдиган турлар ҳам мавжуд. Улар компонентлар дейилади.

Қуруқликнинг флористик бўлиниши

  • Ҳар бир давлат, хар бир вилоятнинг қуруқлиги ўзининг тарихий тузилишига эга бўлган флораси, яъни оила, туркум ва турлар тўплами билан бошқа давлатлар флорасидан фарқланади.
  • Бу фарқлар ўзининг геологик, тупроқнинг турли-туманлиги, айниқса иқлим шароитлари билан тушунилади.
  • Бошқа факторлар: географик изоляция, миграция хамда диффернциал йўқ бўлиш.

Флористик системанинг бирликлари (фитохорионлар):

  • Флористик районларга замонавий бўлиниши қуйидаги бирликлар (фитохорионлар) кўзда тутилади:
  • - хукмронлик (царства);
  • - вилоятлар (области);
  • - қишлоқлар (провинции);
  • - округлар (округи).

1. Голарктик вилоят (хукмронлик).

  • 1. Голарктик вилоят (хукмронлик).
  • Кенжа флористик вилоятлардан: Арк- тик, Европа – Сибирь, Хитой – Япон, Ўрта денгиз, Евросиё дашт, Осиё чўл, Шимолий Африка, Шимолий Америка, Атлантик ва Шим. Америка Тинч океанидан ташкил топган.
  • Фикус, лавр, мирта кабилар, нинабарглилар.
  • Эндем: толдошлар, қайиндошлар, айиқтовондошлар, шўрадошлар, карамгулдошлар, астрагулдошлар ва бошқалар.
  • Ер шарининг қуруқлик флораси
  • 6 та флористик вилоятларга бўлинади:

Download 0.78 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling