Mavzu: Elеmеntlar Davriy sistеmasi va Davriy qonun. Atom tuzilishi nuqtai-nazaridan kimyoviy elеmеntlar Davriy sistеmasi va Davriy qonuni. Davr va guruhlarda elеmеntlar xossalarining o`zgarishi. Darsning maqsadi

Yangi mavzuni mustahkamlash.
Uyga vazifa. O`tilgan mavzuni mustahkamlab kelish.

“Tasdiqlayman” O`quv ishlari bo`yicha direktor o`rinbosari : ________________

Sana: _____________________ Sinf: _________________________ Dars: ____

Mavzu: To’yinmagan uglevodorodlar. Diyen qatori.
Tuzilishi, ishlatilish sohalari va ahamiyati.
Darsning maqsadi:


1. Ta`limiy maqsad:
haqida bilim ko`nikma va malaka berish;
2.Tarbiyaviy maqsad: O’quvchilarga mavzuda keltirilgan misollar asosida
nutqini oshirish va tarbiya berish;
3. Rivojlantiruvchi maqsad: O’quvchhilarni ongini tafakkurini o`stirish
dunyoviy bilimlarini rivojlantirish.
Dasrning turi: an`anaviy
Darsning usuli: ma`ruza darsi. Savol- javob
Darsning jihozi: Elementlar davriy jadval. Kodaskop. Ko`rgazmali materillar , darsga
oid sladlar kimyoviy moddalar to`plami va darslik


Darsning tashkiliy qismi:

1.O`quvchilar bilan salomlashish. 2.O`quvchilarning davomatni aniqlash.

3.O`quvchilar bilan siyosiy daqiqa. 4. O`tilgan mavzuni so`rash.


Yangi darsni rejasi.
Yangi darsning bayoni.


Tabiiy kauchuk izopren polimeri hisoblanadi. Kauchuk molekulasi hosll bo`lishida izopren quyidagicha tuzilgan polimer zanjiriga birikadi: uch<sub>2</sub>=C(CH<sub>3</sub>)-CH=CH<sub>2</sub> - (-CH`-CCCH`CH-CH.,-Kauchuk molekulasi chiziqli tuzilishga ega. Tabiiy kauchukdagi metilen guruhlari-CH<sub>2</sub>-qo`shbog'dan bir tarafda joylashib, sis-holatdagi stereoregular tuzilishdagi molekulalar hosil qiladi. Kauchuk molekulalari kuchli darajada egilgan, buralgan holda bo`ladi, kauohuk cho`zilganda molekulalar to`g`rilanadi va kauchuk namunasi uzunlashadi. Molekulaga ta'sir to`xtatilsa, ic ikki issiqlik harakati natijasida zvenolar dastlabki buklama holatiga qaytadi, kauchuk o`lchamlari qisqaradi.Kauchuklar qizdirilganda yumshaydi, yopishqoq bo`lib, sovutilganda esa qattiq, mo`rt bo`lib qoladi. Bu kamchiliklar unga oltingugurt qo`shib qizdirish natijasida bartaraf etiladi. Vulkanlash - kauchukni oltingugurt bilan qo`shib qizdirib rezinaga aylantirish jarayoni.Oltingugurt polimerdagi qo`shbog`larga birikib, kauchuk molekulalarini «tiki qo'yadi». Natijada rezina - to`ldirgichli fazoviy tuzilishga ega polimer hosi bo`ladi. Rezina xom kauchukka nisbatan yanada elastik va harorat, erituvchila ta'siriga chidamli (benzinda erimaydi). Bu rezinadagi chiziqli makromolekulal orasida molekulalararo kuchlardan tashqari kimyoviy bog` kuchlari ham mavjudlig bilan izohlanadi. Kauchukiii vulkanlashda tarkibida 32 % gacha oltingugurt tutga mahsulot ebonit deb ataladi. Ebonit - qattiq, izolatorlik xususiyatiga ega modda Kauchuk xalq xo`jaligida katta ahamiyatga ega, uni avtomobil, aviatsiya elektrotexnika sanoatida, tibbiyotda keng qo`llanadi.