Mavzu: Endemik boqoq va gipoterioz potogenezi va davolash usullari

Tireoid gormonlar tanqisligi ham endemik, ham sporadik buqoqda

g ip o f iz tir o tr o p g o rm o n i s e k re tsiy a sin i k u ch ay tirad i. N atijad a

qalqonsimon bez to‘qimasi giperplaziyaga uchraydi va bez kattalashadi.

Endemik va sporadik buqoqlar qalqonsimon bez kattalashish darajasiga

qarab: (0, I, II, III, IV, V darajali), shakliga qarab (diffuzli, tugunchali,

ara lash ), fu n k siy asin in g o ‘zg arish ig a qarab (eu tireo id li - yaxshi

funksiyali, gipotireoidli va kretinizm belgilari bilan) xillarga bo‘linadi.

Kuchli tireotoksikoz hodisasi bilan kechadigan tugunli zob alohida

shaklga - qalqonsimon bez toksik adenomasiga ajratiladi

Gipotireoz etiologiya va patogenezi

organizmning qalqonsimon bez tireoid

gorm onlari kam sekretsiyasi yoki um um an ishlab ch iq arilm aslig i

n atijasid a rivojlanadigan kasallik. Miksedema atam asi («myxa» -

« sh ilim sh iq » , « o ed em a» - « sh ish » ) 1878-yilda O rd tom o n id an

k iritilg an , u ikkita murdani yorganda teri va teri osti ktetchatkasi

shilimshiq shishini aniqlagan va uni qalqonsimon bez gipofunksiyasi

yoki atrofiyasi bilan bog‘lagan.

Etiologiyasi.Kelib chiqish mexanizmiga qarab birlamchi, ikkilamchi

va uchlamchi gipotireoz farq qilinadi. Birlamchi (tireogen) gipotireozda

p a to lo g ik ja r a y o n lo k a liz a tsiy a la n ish jo y i q a lq o n sim o n bez,

ikkilamchida gipofiz, uchlamchida gipotalamus hisoblanadi. Mutlaq

ko‘pchilik kasallarda (95%) birlamchi gipotireoz va faqat 5% kasallarda

ikkilamchi va uchlamchi gipotireoz kuzatiladi (Potemkin V. V., 1986)

Birlamchi gipotireoz tireoid gormonlar biosintezi nasliy nuqsoni

Birlamchi gipotireoz tireoid gormonlar biosintezi nasliy nuqsoni

(q alq o n sim o n b ezd a y o d y ig ‘ilis h i n u q so n i, m o n o y o d tiro zin va

d iyodtirozinlam ing uchyodtirozin va tiroksinga aylanishida defekt)