Мавзу: Ёш даврлар психологияси фанининг предмети ва вазифалари

6. қонуниятии амалда қўллаш. Аниқланган қонуниятлар маълум бир амалиёт соҳасида қўлланилади. Амалда қуллаш аниқланган қонуниятнинг тўғрилигига батамом ишонч ҳосил қилиш имконини беради. Кўпинча ўқитувчилар ўз амалий фаолиятларида шахсий кўзатишлари ва бошқаларнинг тажрибаларини умумийлаштирадилар. Бироқ, бундай умумлаштиришлар илмий жиҳатдан етарли асосланган бўлмайди, яъни, муҳим аниқлиги ва теранлиги билан ажралиб турмайди.

Метод - (юнонча, теию&з-тадқиқот, текшириш)- билишнинг назирий ва амалий ўзлаштириш усуллари йиғиндисн.

Тажрибада қўлланиладиган методлар сирасига қуйидагиларни киритиш мумкин.

1. Кўзатиш методи. Кишининг ҳар кунги психик фаолиятини одатдаги Ҳаёг ва шароитларида таҳлил қилишдан иборатдир.
Ёш даврлар психологияси ва педагогик психологияда бу методнинг объектив (ташқи) ва субъекгив (ўзини-ўзи) кўзатиш турлари мавжуд. Инсон психикасидаги ўзгаришларни кўзатиш учун қуйидагилар амалга оширилади:
а) кўзатишнинг мақсади, вазифаси белгиланади;
б) кўзатиладиган объект танланади;
в) синалувчининг ёши, жинси ҳақида маълумотлар тўпланади;
г) тадқиқог утказиш вақти режалаштирилади;
д) кўзатиш қамча давом этиши қатъийлаштирилади;
е) кузатиш иисоннинг қайси фаолиятида (ўйин, ўқиш, меҳнат, спортда} амалга оширилжши тавсия этилади;
ё) кўзатишнинг шакли (якка, гуруҳ, жамоа) тайинланади;
ж) кўзатилтанларни қайд қилиб бориш воситалари (кундалик, суҳбат дафтари, кўзатиш варақаси, магнитофон, видеомагнитофон) ва бошқалар тахт қилинади,
Кўзатиш орқали турли одамларнинг диққати, ҳис-туйғулари, нерв системасининг ташқи ифодалари, темперамент хусусиятлари, имо-ишоралари, сезгирлиги, нутқ фаолияти ва ҳоказолари ўрганилади. Аммо, ўта мураккаб ички психологик кечинмалар, юксак Ҳиссиётлар, тафаккур, мантиқий хотира ва ақл-заковатни тадқик, эгишга бу методнинг имкони етмайди.