Мавзу: Газсимон ёнилғиларнинг турлари

Суюлтирлиган газда ишловчи автомобилда 1,6 МПа босимга мўлжалланган, турли сиғимлардаги газ баллонлари билан жиҳозланади.

• Суюлтирлиган газда ишловчи автомобилда 1,6 МПа босимга мўлжалланган, турли сиғимлардаги газ баллонлари билан жиҳозланади.
• ПБА маркали газ С дан паст бўлмаган ҳароратларгача бўлган шароитда қўллашга мўлжалланган. ПА маркали газ эса – қишги ҳарорат С паст бўлган районларда қўллашга мўлжалланган. ПА газ учун тавсия этилган ҳароратлар С дан С гача.
• Суюлтирилган газнинг асосий компонентлари пропан ва пропилен бўлиб, улар газ баллонида муқобил тўйинган буғ босимини ҳосил қилади. Тўйинган буғ босими автомобилнинг газ қурилмаси ишлашига сезиларли таъсир кўрсатади. Қуйидаги расмда ТББнинг ҳароратга боғлиқлиги келтирилган. Ҳароарт кўтарилиши билан буғлар босими ҳам ортади, хусусан пропанда бутанга нисбатан анча тез. Пропан-бутан аралашмасида пропан қанча кўп бўлса, аралашманинг буғ таранглиги шунча юқори экан. Аниқ бир ҳароратда аралашма босимини билиб, ундаги пропан ва бутан миқдорини аниқлаш мумкин.

•  

Расм. Пропан-бутан аралашмасини ТББ ҳароратга боғлиқлиги: 1 – пропан, 2 – 80%пропан + 20% бутан, 3 – 60% пропан + 40% бутан, 5 – 20% пропан + 80% бутан, 6 – бутан.

Аралшманинг ТББ максимал кўрсаткичи орқали газ баллонни мустаҳкамлигини англатади, ёнилғи етказиб бериш жиҳози бир маромда ишлаши учун аралашма ортиқча 0,1 МПа паст бўлмаган босимга эга бўлиши керак. Газларни компонент таркиби ўзгартирилиб ёзги ва қишги газлар олинади.

• Аралшманинг ТББ максимал кўрсаткичи орқали газ баллонни мустаҳкамлигини англатади, ёнилғи етказиб бериш жиҳози бир маромда ишлаши учун аралашма ортиқча 0,1 МПа паст бўлмаган босимга эга бўлиши керак. Газларни компонент таркиби ўзгартирилиб ёзги ва қишги газлар олинади.
• Қуйидаги расмда газ зичлигини ҳароратга боғлиқлиги келтирилган. Масалан, пропан суюқ ҳолатида С да 0,54 кг/л, С ҳароратда эса бу кўрсаткич 0,48 кг/л гача камаяди. Бунда солиштирма ҳажм 11% ортади. Ушбу хосса газ қуйишда катта аҳамиятга эга бўлиб, газ заправка вақтида 10% бўш жой қолдириш мақсадга мувофиқ. Агарда баллонда бў жой қолмаса, бу ҳолатда баллонда босим бирданига кўтарилади. Ҳар градусда газ баллондаги босим 0,7 Мпа кўтарилади.

•