Mavzu: Geografik kartalarga oid masala va mashqlar yechish

Amaliy mashg‘ulot № 7
Mavzu: Geografik kartalarga oid masala va mashqlar yechish

1-Topshiriq. Geografik kartalarga oid masala va mashqlar yechish

Karta va globusdagi daraja to‘ridan foydalanib masofalarni aniqlash
1. Karta va globusdagi daraja to‘ridan foydalanib Avstraliya hamda Antarktida orasidagi eng qisqa havo yo‘li bo‘ylab masofani aniqlang.
Yechish:
Avstraliya va Antarktida orasidagi eng qisqa masofa 143⁰ sharqiy uzoqlik orqali o‘tadi. Shu meridian bo‘ylab Avstraliyaning eng janubiy nuqtasi 38⁰ j.q.dan Antarktidaning eng shimoliy nuqtasi 67⁰ j.q.dan o‘tadi.
67⁰ – 38⁰ = 29⁰ 1⁰ li meridian 111x m ekanligini hisobga olsak 111x29 = 3219 km
javob: 3219 km.
2. Avstraliya va Janubiy Amerika materiklari orasidan masofani gradus to‘ridan foydalanib 25⁰ j.q. bo‘ylab masofani km hisobida aniqlang.
Yechish:
Avstraliyaning sharqiy chekkasining 180⁰ chislo o‘zgarish chizig‘idan uzoqligini gradus hisobida aniqlaymiz.
180⁰-153⁰=27⁰
Janubiy Amerikaning g‘arbiy chekkasining 180⁰ chislo o‘zgarish chizig‘idan uzoqligini aniqlaymiz.
180⁰ – 70⁰=110⁰
Topgan ikki natijani qo‘shamiz:
110⁰+27⁰=137⁰
Jadval asosida 25⁰ j.q.da 1⁰ = 100, 9 kmga teng.
137⁰x100,9=13823,3 km.
Javob: 13823,3 km.
3. Afrika materigining 20⁰ shq. u bo‘ylab shimoldan janubgacha necha kilometrga cho‘zilganligini aniqlang.
Yechish:
32⁰+35⁰=67⁰ 111 km x 67⁰ = 7437 km
Javob: 7437 km.
4. Afrika materigi ekvator bo‘ylab g‘arbdan sharqqa necha km ga cho‘zilganligini aniqlang.
Yechish:
43^0-9⁰=34⁰ 111 km x 34=3774 km. Javob: 3774 km.
5. Afrika materigining 100⁰ sh.k bo‘ylab g‘arbdan sharqqa qancha cho‘zilganligini aniqlang.
Yechish:
Jadvaldan foydalanib 10⁰ sh.q da 1⁰=109,6 km.
51⁰+14⁰=65⁰ 109,6x65=7124 km. Javob: 7124 km.
6. Afrika materigini g‘arbdan sharqqa tomon 30 ⁰ J.K. bo‘ylab qancha km ga cho‘zilgan?
Yechish:
Jadvalga asosan 30 ⁰ j.k. da 1⁰=96,5kmga teng.
31⁰-17⁰=14⁰ 96,5 km *14=1351 km.
Javob: 1351 km.
7. Avstraliya materigining g‘arbdan sharqqa 26⁰ j.k. bo‘ylab necha km ga cho‘zilganligini aniqlang?
Yechish: Jadvalga asosan 26⁰ j.k. da 1⁰= 100 km ni aniqlaymiz.
154⁰-114⁰=40⁰ 40 x 100 km = 4000km
javob: 4000 km
8. Antarktida materigining 90⁰ sharqiy uzoqlik bo‘ylab necha km ga cho‘zilganligini aniqlang.
Yechish:
Janubiy qutbdan 90⁰ sharqiy uzoqlik bo‘yicha masofa
90⁰-66⁰=24⁰ga teng.
90⁰ g‘arbiy uzoqlik bo‘yicha Tinch okeani sohillarigacha masofa 90⁰-73⁰=41⁰ 111km*41=4551 km. Javob: 4551 km.
9. Janubiy Amerika materigining eng shimoliy nuqtalari orasidagi masofani daraja to‘ridan foydalanib necha km ga cho‘zilganligini aniqlang?
Yechish:a) Ekvatordan-shim. nuqta Galinas o‘rtasidagi masofa 12⁰ga teng.
b) Ekvatordan materikning janubiy qutbi Frouardgacha 54⁰ ni tashkil etadi.
12⁰+54⁰ =66⁰ 66x111 km = 7326 km.
Javob: 7326 km.

2-Topshiriq.