- назорат қилинувчи ҳудудга ғаразгўй кимсаларнинг жисмоний киришига қаршилик қилувчи воситалар тўпламини англатади. Улар турли кўринишдаги механик, электр ёки электро-механик қурилмалар бўлиши мумкин. Корхона ёки ташкилотнинг ахборот хавфсизлигини таъминлаш одатда, айнан физик ҳимояни ташкил этишдан бошланади
Техник ҳимоя - ахборот тизимларида маълумотларни техник, дастурий ва дастурий-техник воситалар ёрдамида ҳимоя қилишни назарда тутади.
Маънавий-этик - ҳимоялаш усули ахборот ҳимоясининг бошқа усулларидан ўзига хослиги билан ажралиб туради. Негаки ушбу усул ўзини тутиш қоидаларига, бир сўз билан айтганда, кишининг маънавий етуклигига бориб тақалади.
- Ташкилот ходими, табиийки, хизмат сирларидан ҳар доим хабардор бўлади. У ўз хотирасида кўплаб маълумотларни жамлайди ва айрим ҳолларда ахборот чиқиб кетиши манбаига айланиши мумкин. Оқибатда унинг айби билан ўзгалар ушбу ахборотга ноқонуний эга бўладилар. Ахборотларни маънавий-этик ҳимоялаш усули қуйидагиларни назарда тутади:
- - ходимни тарбиялаш, у билан маълум сифатларни, қарашларни шакллантиришга йўналтирилган махсус ишларни олиб бориш (ватанпарварлик ва касбга садоқат ҳиссини сингдириш, ахборотни муҳофаза қилиш унинг шахсан ўзи учун ҳам муҳим аҳамият касб этишини тушунтириш);
- - ходимни ахборотни муҳофаза қилиш қоидаларига риоя қилишга одатлантириш, айниқса, гриф остидаги ҳужжатлар билан ишловчи ходимларда ахборот хавфсизлигига доир масъулиятларини оширишга қаратилган амалий тадбирларни олиб бориш.
- Интернет тармоғида фойдаланувчи ёки ахборотнинг хавфсизлигини маънавий-этик усулда таъминланишида Интернет-маданиятдан фойдаланилади.
Ахборот хавфсизлигини таъминлашга доир миллий қонунчилик базаси
Ўзбекистон Республикаси Конституция
си
“Давлат сирларини сақлаш тўғрисида”
ги Қонун
Ўзбекистон Республика
си “Ахборотлаштириш тўғрисида”
ги Қонун
“Ахборот эркинлиги принциплари ва кафолатлари тўғрисида”ги Қонун
“Электрон ҳукумат тўғрисида”ги Қонун
Жиноят кодекси
Ўзбекистон Республика
си Президентининг 2013 йил 27 июндаги 1989-сон Қарори
Вазирлар Маҳкамаси
нинг 2013 йил 16 сентябрдаги 250-сон Қарори
Интернетдaн фойдaлaниш этикаси. Кибер этика ҳеч нарса емас лекин интернетнинг кодидир. Биз бу кибер этикаларни ўргансак бизда интернетни хавфсиз ва тўғри йўлда қўллаш имкони пайдо бўлади. Қуйида уларнинг баъзилари берилган:
- Интернетни бошқалар билан мулоқат қилиш ёки фикр алмашиш учун ишлатинг. Еmail ва тезкор хабарлашиш, дўстлар ва оила аъзолари билан алоқада бўлиш, касбдошлар билан мулоқатда бўлиш ва шаҳардаги ёки дунёдаги одамлар билан фикр алмашишнинг энг яхши йўли
- Интернетда зўравонлик қилманг. Одамларга лақаб қўйманг, улар ҳақида ёлғон гапирманг, уларнинг шахсий расмларини тарқатмаг ва уларга зарарли бошқа нарсаларни амалга оширманг.
- Интернет ҳар қандай соҳада маълумот топишингиз мумкин бўлган дунёнинг энг катта кутубхонасидир, шунинг учун ундан тўғри ва қонуний йўлда фойдаланманг.
- Бошқаларнинг аккоунтига уларни паролларидан фойдаланиб кирманг.
- Шахсий маълумотларингизни ҳеч ким билан улашманг. Aкс холда уларда маълумотингизни нотўғри қўллашга имконият пайдо бўлади ва бу жанжал билан тугаши мумкин.
- Интернетдалигингизда сохта аккоунтлар билан бошқаларни алдашга уринманг, агар аккоунт егасида муаммо бўлса сизда ҳам пайдо бўлади.
- Доимо кўчирилган маълумотдан фойдаланинг ва фақатгина рухсат берилган ўйин ва видеоларни юклаб олинг
Эътиборингиз учун рахмат
Do'stlaringiz bilan baham: |
