Mavzu: Guruhlararo Munosabatlar

Mavzu:Guruhlararo Munosabatlar

Guruh munosabatlari — bu guruhlar kontekstida odamlar oʻrtasidagi ijtimoiy aloqalar va oʻzaro taʼsirlar yigʻindisidir. Guruh — bu umumiy narsa bilan birlashtirilgan elementlar toʻplami. Kichik guruhlar, jamoalar — oʻzaro aloqalar bilan birlashtirilgan odamlar. Guruhlar 2-3 kishidan 20-30 kishigacha boʻlishi mumkin. Ijtimoiy psixologiyada guruh munosabatlari guruh dinamikasining bir qismidir.

Taʼlim printsipi va uslubiga koʻra[tahrir | manbasini tahrirlash] Haqiqiy guruh — bu umumiy maqsad va vazifalarga ega boʻlgan haqiqatda mavjud boʻlgan odamlar guruhi. Shartli guruh — maʼlum bir belgi (jinsi, yoshi, kasbi va boshqalar) boʻyicha birlashtirilgan odamlarning nominal guruhidir. P.). Guruh meʼyorlariga shaxsning munosabati asosida referent guruh alohida ajratiladi. Yoʻnaltiruvchi (yoʻnaltiruvchi) guruh — qarashlari shaxs uchun namuna boʻlib xizmat qiladigan odamlar guruhi (haqiqiy yoki xayoliy).

Shaxslararo munosabatlarning rivojlanish darajasiga koʻra[tahrir | manbasini tahrirlash] Jamoa — bu umumiy maqsad bilan birlashgan odamlar guruhi. Konglomerat (diffuz guruh) odamlar birlashmasining eng past shaklidir. Vaziyatga koʻra odamlarning tasodifiy yigʻilishi. Jamiyatning konglomeratdan rivojlanishi hamkorlik yoʻnalishida boradi. Hamkorlik — bu haqiqatan ham ishlaydigan tashkiliy tuzilma bilan ajralib turadigan guruh, shaxslararo munosabatlar ishbilarmonlik xarakteriga ega, bunday guruh faoliyatning maʼlum bir sohasida natijalarga erishishga intiladi. Assotsiatsiya — bu munosabatlar faqat shaxs (doʻstlar, doʻstlar) uchun muhim boʻlgan maqsadlar orqali amalga oshiriladigan guruh. Korporatsiya — bu guruh ichidagi maqsadlar boʻyicha birlashtirilgan odamlar guruhi. Boshqa guruhlar hisobiga ham guruh maqsadlariga erishishga intiladi.

Sotsiometrik usul[tahrir | manbasini tahrirlash] Ruminiyalik psixolog Jeykob Moreno bu usulni norasmiy shaxslararo munosabatlarni baholash uchun ishlab chiqdi. Morenoning soʻzlariga koʻra, guruhlar ichidagi barcha muammolar guruhning mikro va makrotuzilmasi oʻrtasidagi nomuvofiqlik bilan bogʻliq. Sotsiometrik protsedura shundan iboratki, guruh aʼzolari maʼlum bir faoliyat turi bilan shugʻullanmoqchi boʻlgan guruhdagi hamkasblarining ustuvor roʻyxatini tuzishlari kerak. Faoliyat turiga oid savollar tanlov mezonlari deb ataladi. Savollarga berilgan javoblar asosida guruhning eng nufuzli aʼzolari, oʻzaro juftliklar va bir-birini tanlaydigan oʻzaro bogʻliq shaxslar guruhlari aniq koʻrsatilgan sotsiogrammalar tuziladi.

Guruhdagi bitta aʼzoning maʼlumotnomasini (ahamiyatini) aniqlash uchun moʻljallangan. Ushbu uslub guruhning status tuzilishini, uning oʻzaro afzalliklarini, shakllangan guruhlarni aniqlashga yordam beradi. Usul ikki bosqichni oʻz ichiga oladi. Birinchi bosqichda sotsiometrik yoki referentometrik protsedura yordamida guruhning har bir aʼzosining holati aniqlanadi. Ikkinchi bosqichda har bir ishtirokchi oʻz guruhining maʼlum sifatlari boʻyicha tartiblangan roʻyxat qatorlarini tuzadi