Mavzu: Hisoblash texnikasi va uning rivojlanish tarixi


Download 32.11 Kb.
bet1/6
Sana13.04.2023
Hajmi32.11 Kb.
#1351426
  1   2   3   4   5   6
Bog'liq
Esaplaw texnikası jáne onıń strukturası




Tema : Esaplaw texnikası jáne onıń strukturası.

Joba :
I. Kirisiw.


II. Asisiy bólim:
1. Esaplaw texnikası strukturası
2. Esaplaw texnikası rawajlanıw tariyxı
3. Esaplaw texnikasınıń dúzilisi
4. Esaplaw texnikası qurılmaları
III. Juwmaq.
Paydalanılǵan ádebiyatlar.


Esaplaw texnikası jáne onıń strukturası
Esaplaw texnikası rawajlanıwınıń tariyxı hám tiykarǵı basqıshları.
Esaplaw texnikasınıń rawajlanıwı házirgi Bul rawajlanıw procesin kórip shıqqanımızda bir orınlı soraw payda boladı - qanday konkret máseleler esaplaw texnikasınıń rawajlanıwına sebep boldı hám ne sebepli esaplaw texnikasınıń xilma qıylı quralları payda boldı? Bul texnokratik rawajlanıw procesi qanday tiykarǵı basqıshlardan ibarat bolǵan?
Esaplaw texnikasınıń rawajlanıwı tariyxın shártli túrde tórt úlken
dáwir bolıwımız múmkin.
1. Mexanik esaplaw apparatıǵa shekem bolǵan dáwir uzaq ótken zamannan baslanıp, tap 17 ásir baslarınasha dawam etken. Bunda hár qanday esaplaw ásbapı bólek nomer razryadlarına iye bolǵan. Esaplaw procesin málim jaǵdayda tas, aǵash yamasa jetonlarni o'rnashtirib turıp ámelge asırıwdı áyyemgi rimlikler " kal'kulyar" degen lotin sóz menen atawǵan.
2. Mexanik qurılmalar dáwiri - 17 ásir baslarınan 19 ásir aqırıǵa shekem dawam
etken. 1623 jıl ingliz alımı v. Shikkard birinshi bolıp ápiwayı qosıw hám alıw
ámelin atqara alatuǵın mexanik esaplaw mashinasın jarattı. Lekin bul mashina
tar sheńber degi insanlar ushınǵana málim bolıp, keń tarqalmadi. Sol sebepli
da bizgeshe jetip kelgen birinshi mexanik esaplaw mashinası 1641 jılı
frantsuz alımı B. Paskal tárepinen jaratılǵan jıynash mashinası bolıp, ol eki
ámeldi - qosıw hám ayırıw operatsiyasın atqara alardı. 1673 jılı nemis alımı
Gotfrid Leybnits tárepinen tórt arifmetik ámeldi atqara alatuǵın, jaqınǵa shekem
balshıq jerde keń paydalanıp kelingen arifmometr jaratıldı. Bul esaplaw
mashinaları ishinde qolayrog'i bolıp tabıladı. 19 ásir 90-shı jıllarınıń basında Peterburglik
alım v. T. Odner tárepinen júdá qolay mexanizm jaratılıp, oǵan arifmometr
" FELIKS" atı berildi. 20 ásirdiń birinshi shereginde bul mashinalar tiykarǵı
esaplaw mashinaları bolıp esaplanardi.

Download 32.11 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3   4   5   6




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling